Στην επιτυχία όλοι έδρεψαν δάφνες, στην αποτυχία ουδείς έχει ευθύνη;

Τον περασμένο Μάιο, όταν έληγε η καραντίνα της πρώτης φάσης της πανδημίας, κλίμα ευφορίας επικρατούσε σε όλη τη χώρα. Η οποία είχε καταφέρει ένα θαυμαστό αποτέλεσμα, που αναγνωριζόταν και διεθνώς.

Και μπορεί η αντιπολίτευση να έλεγε ότι το αποτέλεσμα οφειλόταν “στην υπεύθυνη στάση των πολιτών”, αλλά αυτό ήταν μίζερο. Το αποτέλεσμα έπρεπε να πιστωθεί-και πιστώθηκε- πρωτίστως στους επιστήμονες και στην κυβέρνηση. Και δικαίως πιστώθηκε. Διότι χειρίστηκαν την πρωτοφανή κρίση επαρκώς. Η υπό τον Σωτήρη Τσιόδρα Επιτροπή Επιστημόνων εισηγήθηκε εγκαίρως τη λήψη άμεσων μέτρων και η κυβέρνηση- ο υπουργός Υγείας και ο πρωθυπουργός- τα υιοθέτησαν χωρίς χρονοτριβή. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό και το πιστώθηκαν. Η αποδοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Βασίλη Κικίλια, του Νίκου Χαρδαλιά του και του καθηγητή Τσιόδρα έφτασε στις δημοσκοπήσεις σε ύψος ρεκόρ.

Το καλοκαίρι ήρθε, τα πάντα χαλάρωσαν, οι τουρίστες άρχισαν να έρχονται σχεδόν χωρίς κανέναν έλεγχο. Μόλις μπήκε το φθινόπωρο, άρχισαν να φαίνονται τα πρώτα δείγματα ότι η πανδημία μπορεί να επιστρέψει. Και επέστρεψε δριμύτερη. Ωστόσο η διαχείρισή της ούτε κατ’ ελάχιστον ήταν ανάλογη με την πρώτη φάση της. Τι έφταιξε;

Τρία είναι τα ενδεχόμενα:

Πρώτον, να μην υπήρχαν εγκαίρως τα πραγματικά στοιχεία για την καλπάζουσα επιδημία. Και αυτό να οφείλεται είτε σε λάθος είτε σε σκοπιμότητα. Μένει να δώσει την απάντηση η εισαγγελική έρευνα που διατάχθηκε για τυχόν ευθύνες του ΕΟΔΥ.

Δεύτερον, να υπήρχαν τα στοιχεία, αλλά η επιστημονική ομάδα να μην έκανε καλή εκτίμηση και να μην εντόπισε εγκαίρως την διαρκώς επεκτεινόμενη επιδημία.

Τρίτον, η κυβέρνηση να είχε εισηγήσεις για τη λήψη άμεσων και δραστικών μέτρων, αλλά να μην προχώρησε όσο γρήγορα έπρεπε, υπό το φόβο του οικονομικού κόστους, αλλά και των αντιδράσεων από παράγοντες της αγοράς.

Τι από τα τρία συμβαίνει; Στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης είναι φανερό ότι η επιστημονική ομάδα δεν γνώριζε την πραγματική εικόνα, όπως φαίνεται από αυτή τη δήλωση του έκανε ο κ. Τσιόδρας στις 30 Σεπτεμβρίου. Επίσης, από τον εορτασμό που αφέθηκε να γίνει χωρίς έλεγχο στις 26 Οκτωβρίου, είναι φανερό ότι η κυβέρνηση είτε δεν γνώριζε την κατάσταση είτε απέφυγε να δυσαρεστήσει παράγοντες της πόλης (Περιφερειάρχη, Δήμαρχο, Μητροπολίτη). Η διαφορά με τη σημερινή, ανάλογη, περίπτωση της Πάτρας είναι αποκαλυπτική.

Εξίσου αποκαλυπτικά-και τραγικά, βεβαίως-είναι τα στοιχεία για την εξέλιξη της πανδημίας. Τον Οκτώβριο οι θάνατοι ήταν 235 και το Νοέμβριο 1781.Τα νοσοκομεία έφτασαν πολύ γρήγορα στα όριά τους, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα. Και δεν είναι μόνο το επίμαχο θέμα των ΜΕΘ. Σύμφωνα με καταγγελίες των ανθρώπων που δουλεύουν εκεί, αλλά και ανθρώπων που νοσηλεύθηκαν, υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό. Πόσο επηρέασε το γεγονός αυτό την εξέλιξη της υγείας των ασθενών; Με απλά λόγια πόσοι άνθρωποι πέθαναν όχι μόνο στις ΜΕΘ, αλλά και σε απλούς θαλάμους, επειδή οι νοσηλευόμενοι δεν μπορούσαν να έχουν τη κατάλληλη φροντίδα, εξαιτίας αυτών των ελλείψεων;

Για όλα αυτά υπάρχουν ευθύνες και σε ποιους; Η απάντηση προκύπτει αμέσως αν κάνουμε τον παραλληλισμό με όσα έγιναν την περασμένη άνοιξη στην πρώτη φάση της πανδημίας. Τότε, που η διαχείρισή της πήγε καλά, οι διεκδικητές των ευσήμων ήταν πολλοί. Σήμερα, που η αποτυχία είναι ολοφάνερη, ποιοι ευθύνονται;

Σε αντίθεση με τη γνωστή ρήση “η νίκη έχει εκατό πατέρες, η ήττα είναι ορφανή”, η σημερινή ήττα -γιατί περί μεγάλης ήττας πρόκειται- δεν είναι ορφανή.

Ευθύνες έχουν όσοι δεν μέτρησαν καλά τη μεγάλη διασπορά του ιού και δεν ενημέρωσαν σωστά. Όσοι δεν εκτίμησαν καλά τα στοιχεία. Όσοι δεν πήραν έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα. Δηλαδή, οι ευθύνες είναι επιστημονικές ή πολιτικές ή και τα δύο μαζί. Διότι δεν γίνεται όλοι να διεκδικούν μερίδιο στην επιτυχία, όπως έγινε στην πρώτη φάση της πανδημίας και να μη φταίει κανείς για τη σημερινή αποτυχία. Όσοι ηγούνται, σε κάθε τομέα, πρέπει να αναλάβουν τη ευθύνη αναλάβουν. Ό,τι αναλογεί στον καθένα.

Ο παλιός Αμερικανός πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ το έχει πει έτσι: “Ηγετική ικανότητα σημαίνει να αποδίδεις τα εύσημα στους υφισταμένους σου όταν τα πράγματα πάνε καλά και να αναλαμβάνεις την ευθύνη όταν τίποτα δεν πάει καλά”.

Γιώργος Καρελιάς

news247.gr