Τραγωδία στα Τέμπη: Οι ευθύνες που «καίνε» τη Hellenic Train

Των Δ. ΠΑΝΑΝΟΥ, Γ. ΛΥΚΟΥΡΕΝΤΖΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews

Με βάση την έρευνα του εισαγγελέα Εφετών Λάρισας, η Hellenic Train είχε αποτύχει να εγκαταστήσει ένα πλαίσιο ασφαλούς λειτουργίας των δρομολογίων της, το οποίο θα ήταν σύμφωνο με τον Γενικό Κανονισμό Κίνησης που διέπει τις σιδηροδρομικές μετακινήσεις. Και αυτό διότι οι δύο μηχανοδηγοί του επιβατικού Intercity 62, που ανήκε στην εταιρεία, υπέπεσε σε λάθη, καθώς η Hellenic Train δεν κατάφερε να τους υποστηρίξει επαρκώς και να επιβάλει την τήρηση των διαδικασιών ασφαλείας, όπως προκύπτει άλλωστε και από τα ηχητικά ντοκουμέντα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας.

Πιο συγκεκριμένα, η εισαγγελική έρευνα φέρεται να έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι άτυχοι μηχανοδηγοί της επιβατικής αμαξοστοιχίας, μόλις αντιλήφθηκαν ότι ακολούθησαν διαφορετική πορεία απ’ αυτήν που αντιστοιχούσε στο δρομολόγιο, δηλαδή ότι κινούνταν στη γραμμή καθόδου αντί της γραμμής ανόδου, δεν προέβησαν στις απαιτούμενες ενέργειες.

Οπως προβλέπουν οι κανονισμοί, θα έπρεπε να προχωρήσουν άμεσα σε στάθμευση της αμαξοστοιχίας και να συνεννοηθούν εν προκειμένω με τον σταθμάρχη Λάρισας ή με τον κεντρικό χειριστή. Ωστόσο, φαίνεται πως οι μηχανοδηγοί δεν είχαν ούτε τα μέσα για να προχωρήσουν σε αυτές τις επικοινωνίες, ούτε είχαν συνηθίσει να ενεργούν σε αυτό το προβλεπόμενο πλαίσιο. Ετσι, από την έρευνα της Εισαγγελίας φαίνεται

πως διαπιστώνονται παραβιάσεις του Γενικού Κανονισμού Κίνησης εκ μέρους της Hellenic Train. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς, την ευθύνη για τους χειρισμούς των μηχανοδηγών κατά την εκτέλεση των δρομολογίων έχει η εκάστοτε σιδηροδρομική εταιρεία, εν προκειμένω η Hellenic Train. Είναι ενδεικτικό ότι οι επιθεωρητές της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), με βάση τη δική τους έρευνα, έκριναν ότι, βάσει του κανονισμού, ο μηχανοδηγός θα έπρεπε να είχε επιμείνει και να ρωτήσει τον σταθμάρχη για ποιο λόγο τον έχει τοποθετήσει στις ράγες καθόδου, στις οποίες εκινείτο το εμπορικό τρένο.

Η κατάθεση

Με βάση την κατάθεση του Μ. Καποτόρτο στην εξεταστική επιτροπή, ο μοναδικός υπεύθυνος είναι ο προφυλακισμένος σταθμάρχης, την ευθύνη για τον οποίο έχει ο ΟΣΕ. Ομως παραδέχθηκε ότι δεν έχει λάβει πλήρη στοιχεία της δικογραφίας, άρα η άποψή του δεν μπορεί να τεκμηριωθεί. Είναι ξεκάθαρο, ωστόσο, ότι στο «ανθρώπινο λάθος» εμπλέκονται και οι δύο μηχανοδηγοί του μοιραίου επιβατικού τρένου, Intercity 62. Αυτό το επιβεβαιώνουν το πόρισμα της επιτροπής των τριών ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων που είχε συστήσει η κυβέρνηση, το πόρισμα των δικαστικών πραγματογνωμόνων, αλλά και το πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων.

Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από τα πρακτικά της συνεδρίασης της εξεταστικής επιτροπής στη Βουλή, κατά την οποία ο Μ. Καποτόρτο, ερωτηθείς σχετικά, παραδέχεται ότι ίσως «υπάρχει και το σφάλμα του συνεργαζόμενου με τον σταθμάρχη».

«Θα πρέπει να αναλυθούν όλες οι ιδιάζουσες περιστάσεις. Είναι προφανές ότι το σφάλμα ήταν βαρύτατο, αυτό που είδαμε… Σε αυτή την περίπτωση έχουμε μια αλυσίδα σφαλμάτων που οδήγησαν στην αποστολή του τρένου, των δύο τρένων, το ένα κατά του άλλου. Ασφαλώς, με βάση την εμπειρία μας, δύο μηχανοδηγοί που ήταν στην επιβατική αμαξοστοιχία -ο ένας μεταξύ των άλλων ήταν και εκπαιδευτής πιστοποιημένος από τη ΡΑΣ, ήτοι με τεράστια εμπειρία, και ο δεύτερος, νεότερος μηχανοδηγός, πλήρως καταρτισμένος με όλη την αδειοδότηση- είχανε όλη τη διασφάλιση ότι πραγματικά πήγαιναν προς την ορθή κατεύθυνση. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο εξήγησα ότι αυτό που εξετάσαμε είναι ότι η ευθύνη είναι σαφέστατη», κατέθεσε ο διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Train.

«Κλειδί» η φωτιά

Παράλληλα, ένα σημαντικό ζήτημα που παραμένει ανοιχτό και ερευνάται διεξοδικά είναι το ενδεχόμενο το τρένο να μετέφερε κάποιο φορτίο (νόμιμο ή παράνομο) που ίσως προκάλεσε την έκρηξη και τη μεγάλη φωτιά στο δεύτερο βαγόνι της επιβατικής αμαξοστοιχίας μετά τη σύγκρουση. Αλλωστε, είναι γνωστές οι καταγγελίες των πραγματογνωμόνων από την πλευρά των οικογενειών των θυμάτων που κάνουν λόγο για χημικές ουσίες, όπως π.χ. το ξυλόλιο, οι οποίες εντοπίστηκαν σε σημεία της αμαξοστοιχίας, στο έδαφος, αλλά και στα αντικείμενα των επιβατών κατά την ανάλυση δειγμάτων από το Γενικό Χημείο του Κράτους. Σημειώνεται πως η Hellenic Train έχει την ευθύνη και για το φορτίο που μεταφερόταν από τον συρμό.

Συμφώνησαν ότι διαφωνούν στην εξεταστική επιτροπή

Με αντικρουόμενα συμπεράσματα ολοκληρώνεται η κοινοβουλευτική διαδικασία για τα αίτια του τραγικού δυστυχήματος

Σε κλίμα έντασης, με κρίσιμες πτυχές της υπόθεσης να παραμένουν στο σκοτάδι, και με αντικρουόμενα -όπως αναμενόταν- συμπεράσματα από τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες όσον αφορά τα αίτια του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη ολοκληρώνει τις εργασίες της η εξεταστική επιτροπή της Βουλής.

Την Τρίτη είναι προγραμματισμένη η κατάθεση του πρώην υπουργού Υγείας Θάνου Πλεύρη, με την οποία η πλειοψηφία έχει δηλώσει ότι ολοκληρώνονται οι εργασίες της επιτροπής. Σύσσωμη η αντιπολίτευση, ωστόσο, επιθυμεί τη διεύρυνση του καταλόγου μαρτύρων. Τυχόν άρνηση από την πλευρά της πλειοψηφίας να ικανοποιήσει το σχετικό αίτημα θα προκαλέσει έντονη διαμαρτυρία και απρόβλεπτες αντιδράσεις. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Realnews, όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν παρασκηνιακές επαφές εκπροσώπων της αντιπολίτευσης, προκειμένου να χαραχθεί μια κοινή γραμμή απέναντι στην κυβέρνηση, σε περίπτωση που υπάρξει άρνηση διεύρυνσης της λίστας μαρτύρων. Τη δεδομένη χρονική στιγμή, ακόμα και η μαζική αποχώρηση σύσσωμης της αντιπολίτευσης από τις εργασίες της επιτροπής και η άρνηση κατάθεσης πορίσματος δεν θα πρέπει να αποκλείονται. Στόχος μιας τέτοιας κίνησης θα είναι να απαξιωθεί η εξεταστική και να κατηγορηθεί η πλειοψηφία ότι ποτέ δεν ήθελε πραγματικά να διερευνηθούν όλες οι πτυχές της υπόθεσης.

Ανθρώπινο λάθος

Εντελώς διαφορετική είναι -προφανώς- η άποψη των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο θεωρούν ότι οι μαρτυρίες και οι καταθέσεις που έχουν δοθεί μέχρι σήμερα συγκλίνουν στην κατεύθυνση του ανθρώπινου λάθους. Αυτό αναμένεται να περιγράψει η πλειοψηφία στο δικό της πόρισμα, εμμένοντας στην άποψη πως ακόμα και τα τελειότερα συστήματα τηλεδιοίκησης τα χειρίζεται ανθρώπινο χέρι. Το πόρισμα της Ν.Δ. θα κάνει λόγο -όπως κατέθεσε και ο τέως υπουργός Κώστας Αχ. Καραμανλής- για κατάφωρη παραβίαση του Γενικού Κανονισμού Κίνησης το βράδυ του μοιραίου δυστυχήματος, υποστηρίζοντας πως το δυστύχημα θα μπορούσε να είχε αποτραπεί. Από εκεί και πέρα, με την επιφύλαξη της κατάθεσης πορίσματος, ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιμείνει στις ευθύνες της διακυβέρνησης της Ν.Δ., αποδίδοντας μεγάλο μερίδιο ευθύνης στον τέως υπουργό Κώστα Αχ. Καραμανλή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι ο κ. Καραμανλής έχει ήδη διαψευστεί από το πόρισμα της επιτροπής Γεραπετρίτη, σύμφωνα με το οποίο κατά τον ΣΥΡΙΖΑ το δυστύχημα θα είχε αποφευχθεί αν υπήρχε το σύστημα ETCS. Οσον αφορά τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, αναμένεται να ασκήσουν σφοδρή κριτική τόσο στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αλλά και στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για την ιδιωτικοποίηση των ελληνικών σιδηροδρόμων και για πράξεις και παραλείψεις που αφορούν την ασφάλεια.

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι ίσως το μοναδικό σημείο στο οποίο συμφώνησαν όλοι ήταν εκείνο που αφορούσε τις ευθύνες της Hellenic Train. H διαβίβαση των πρακτικών της κατάθεσης του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας Μαουρίτσιο Καποτόρτο στη Δικαιοσύνη με το ερώτημα της ψευδορκίας το καταδεικνύει.