Φιντάν: Πολύ λειτουργικές οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας

Ακρως ενδιαφέρουσα ήταν η εφ’ όλης της ύλης ενημέρωση που έκανε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας στα ΜΜΕ. Εκανε λόγο για θετική τροχιά στις σχέσεις της Αγκυρας με τον «στρατηγικό εταίρο» της, τις ΗΠΑ. Ανέφερε ότι οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας τις χώρες της ΕΕ είναι «λειτουργικές». Στο πλαίσιο αυτό εξήρε τις σχέσεις με την Αθήνα, λέγοντας ότι «μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα με λίγο θάρρος». Ούτε λίγο ούτε πολύ, σε μια επίδειξη αλαζονείας, κυρίως λόγω Συριακού, ο Φιντάν εμφάνισε την Τουρκία ως παγκόσμια δύναμη.

Κατά την ενημέρωση τουρκικών και ξένων Μέσων Ενημέρωσης, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στα εξής:

Αμυντική βιομηχανία

«Εχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο. Εχει καταστεί σημαντικό εργαλείο της εξωτερικής μας πολιτικής. Κάνουμε επίσης το ΝΑΤΟ ισχυρότερο. Αλλωστε, το ότι θα φιλοξενήσουμε την Άτυπη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, το 2025, και τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, μετά το 2025, αποτελεί απόδειξη της σημασίας που αποδίδουμε στη Συμμαχία».

Τουρκία – ΗΠΑ – Τραμπ

«Οι διμερείς σχέσεις μας με τις ΗΠΑ, τον στρατηγικό μας εταίρο, βρίσκονται σε θετική τροχιά, παρά τις διαφορές μας σε ορισμένους τομείς. Οι σχέσεις μας είναι θετικές. Οι ΗΠΑ και η Τουρκία χρειάζονται η μία την άλλη. Θα συνεχίσουμε τον εποικοδομητικό και ανοιχτό διάλογο με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση και ελπίζουμε ότι η θετική δυναμική θα συνεχιστεί υπό τον Τραμπ. Λαμβάνουμε υπόψιν μας τις δηλώσεις Τραμπ σχετικά με τον καθοριστικό ρόλο της χώρας μας στην περιοχή και σε παγκόσμιο επίπεδο. Στόχος μας είναι να διατηρήσουμε τη δυναμική που έχουμε επιτύχει με τις ΗΠΑ και να την ενισχύσουμε περαιτέρω μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ».

Η «μικρή» Γαλλία

Ο Χ.Φιντάν εμφανίστηκε εριστικός απέναντι στη Γαλλία, κατά την προσφιλή τακτική του Ταγίπ Ερντογάν προ ετών. «Οι ΗΠΑ είναι ο μόνος μας συνομιλητής για τις εξελίξεις στη Συρία. Ειλικρινά δεν λαμβάνουμε υπόψη μας χώρες που προσπαθούν να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα στη Συρία, κρυπτόμενες πίσω από την ισχύ των ΗΠΑ. Ορισμένες μικρές ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία υπό την ομπρέλα των ΗΠΑ προσπαθούν να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα, αλλά αυτό δεν αποφέρει κανένα όφελος για τις ίδιες ή την περιοχή».

Ο Χ. Φιντάν, επίσης, εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν αναμένει προβλήματα με τις ΗΠΑ «στην αντιτρομοκρατική δράση της Τουρκίας στη Συρία, παρά την υποστήριξή τους προς το PKK – YPG (σ.σ. η Αγκυρα ισχυρίζεται ότι πίσω από το κουρδικό κίνημα στη βορειοανατολική Συρία, YPG, βρίσκεται το ΡΚΚ – Ο ηγέτης του δεύτερου, Αμπνουλάχ Οτσαλάν κρατείται στις τουρκικές φυλακές)».

Τουρκία – Ελλάδα – Ευρώπη

«Είναι λειτουργικές, σε καλό επίπεδο, οι διμερείς σχέσεις με τις χώρες της ΕΕ. Ωστόσο, η σχέση με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δεν εξελίσσεται κατά τον ίδιο τρόπο. Η ένταξη στην ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί στόχο της εξωτερικής πολιτικής του προέδρου μας. Εδώ και δέκα χρόνια, όμως, όσον αφορά την ένταξη, δεν παρατηρούμε κάποια πολιτική αλλαγή στη στάση της ΕΕ».

Ο υπουργός Εξωτερικών της γείτονος αναφέρθηκε και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ουσιαστικά χρησιμοποιώντας ως φύλλο συκής το «συγχωροχάρτι» που έχει δώσει στην Αγκυρα η ελληνική κυβέρνηση με την «διακήρυξη των Αθηνών». Ούτε λίγο ούτε πολύ, παρουσιάζεται ως το «καλό παιδί» διεθνώς, και ως πρόθυμη να επιλύσει «ειρηνικά» τις διαφορές της με την Ελλάδα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τα ελληνοτουρκικά, ο Χ. Φιντάν εξέφρασε την πεποίθησή του ότι «μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα με λίγο θάρρος, χωρίς να χάσουμε τίποτα και χωρίς να αλλάξουμε τη σημερινή μας ζωή».

Βαλκάνια – διεθνής σκηνή

Κάνοντας τον απολογισμό της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής για το προηγούμενο έτος, μεταξύ άλλων, είπε: «Το 2024, η περιοχή μας έγινε μάρτυρας γεωπολιτικών μεταβολών ικανών να αναδιαμορφώσουν την ισορροπία δυνάμεων. Οικοδομήσαμε ισχυρές εταιρικές σχέσεις με τους γείτονές μας. Ενισχύσαμε τις συμμαχίες μας στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη στη Δύση, στη Μέση Ανατολή, στην Ανατολή, στη Μαύρη Θάλασσα στον Βορρά και στην Αφρική στον Νότο. (…) Έχουμε πλέον σχέδιο, σενάρια, πρόταση για όλα τα θέματα: ασφάλειας, άμυνας, διασυνδεσιμότητας, οικονομίας, εμπορίου, ενέργειας. Η πτυχή της ασφάλειας έχει καταστεί προτεραιότητα, ιδίως στην περιοχή μας.»

Συριακό

«Η πιο σημαντική από τις εξελίξεις που κάνουν ξεχωριστό το 2024, είναι αναμφίβολα η Συρία. Είμαστε υπερήφανοι που βρισκόμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας (σ.σ. εννοεί ανατροπή Ασαντ). Η εξαφάνιση της τρομοκρατίας από τη Συρία είναι ο βασικός στόχος μας το 2025. Η Τουρκία είναι αποφασισμένη γι’ αυτό. Τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Τελειώνουμε με τις τρομοκρατικές οργανώσεις στην περιοχή. Υπάρχουν βέβαια και χώρες που επιδεικνύουν αμφίσημη στάση στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Εμείς, όμως, συνεχίζουμε με την ίδια αποφασιστικότητα, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για τον DAESH (σ.σ. τζιχαντιστές – «Ισλαμικό κράτος») και το PKK (σ.σ. Κουρδικό κίνημα – Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν)».

Είναι πασιφανές ότι η Τουρκία, είτε διά αντιπροσώπων (της αλά τούρκα «κυβέρνησης» της Δαμασκού), είτε άμεσα, με στρατεύματά της, θα επιτεθεί κατά των Κούρδων στη βορειοανατολική Συρία, εάν αυτοί δεν υποταχθούν στις επιταγές της. Θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στη νέα συριακή κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το YPG, είπε. Ωστόσο, σε αντίθετη περίπτωση η Τουρκία θα δράσει εναντίον τους. «Το έχουμε πει επανειλημμένως. Δεν μπορούμε να ζήσουμε με μια τέτοια απειλή (από το PKK/YPG). Είτε κάποιος άλλος θα αναλάβει δράση, είτε εμείς».

Αγκυρα – Μόσχα – σοβαρά ερωτηματικά για Συρία

«Η Ρωσία είχε παράσχει στρατιωτική υποστήριξη στη Συρία κατόπιν αιτήματος του προηγούμενου καθεστώτος Ασαντ. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να θυμίσουμε τις σχέσεις του προέδρου μας και του Πούτιν, από το 2017 και μετά. Εν τέλει, η Ρωσία έλαβε μια πολύ ορθολογική απόφαση. Συνειδητοποίησε ότι η υποστήριξη προς τον Ασαντ δεν βοηθά ούτε την ίδια, ούτε την περιοχή. Το ζήτημα του μέλλοντος των ρωσικών βάσεων στη Συρία θα οριστικοποιηθεί μέσω διαπραγματεύσεων με τη νέα διοίκηση στη Συρία. Οι Ρώσοι δεν παρενέβησαν κατά των επαναστατών, και οι επαναστάτες δεν επιτέθηκαν στις ρωσικές βάσεις».

Σε αυτή την αποστροφή του, ο Χ. Φιντάν, εμμέσως πλην σαφώς έκανε λόγω για παρασκηνιακό ντηλ Μόσχας – Αγκυρας ως προς το Συριακό. Λυκοσυμμαχίες που μένει να φανεί πόσο μακριά θα πάνε ή θα διαλυθούν.

Παλαιστινιακό

«Βρέθηκε στην κορυφή της ατζέντας μας. Οι ισραηλινές θηριωδίες συνεχίστηκαν στην Παλαιστίνη. Συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Η διαρκής ειρήνη στη Μέση Ανατολή εξαρτάται από μια λύση δύο κρατών μεταξύ Παλαιστίνης και Ισραήλ. Η Τουρκία συνεχίζει να στέκεται στο πλευρό των Παλαιστινίων αδελφών της. Δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτό οι Παλαιστίνιοι να μείνουν χωρίς πατρίδα, γη και κράτος».

Αίγυπτος – Τουρκία

Ακρως ενδιαφέρον είναι ότι, μετά τις εξελίξεις στο Συριακό, και την ενίσχυση της θέσης της Τουρκίας, οι σχέσεις Καΐρου – Αγκυρας φαίνεται ότι περνούν από νέα καμπή. Πόσο μάλλον, όπως αναφέρεται στον αιγυπτιακό Τύπο, στη Δαμασκό εμφανίστηκε Αιγύπτιος αντικαθεστωτικός να καλεί τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους» στην Αίγυπτο να ανατρέψουν τον πρόεδρο της χώρας, Σίσι.

Να σημειωθεί πως, παρά την εικόνα σταθερότητας στη χώρα, την οποία παρουσιάζει ο Σίσι, η Αίγυπτος αντιμετωπίζει σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα, ενώ η απειλή πολιτικής αναταραχής δεν είναι μικρή. Και, βέβαια, ο μέγας φόβος της αποσταθεροποίησης, σημαίνει κλυδωνισμούς σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο και πρωτοφανή προσφυγικά – μεταναστευτικά τσουνάμι.

Πάντως, τις προηγούμενες ημέρες, με αφορμή την τριμερή συνάντηση Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου (Μητσοτάκης, Χριστοδουλίδης, Σίσι), στην Αίγυπτο, Αιγύπτιοι αναλυτές επισήμαιναν ότι αυτή αποτέλεσε μήνυμα του Καΐρου προς την Τουρκία.

Στο μεταξύ, σε αντίθεση με την Τουρκία, η οποία «κόπτεται» για τους Κούρδους «τρομοκράτες», ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, Μπαντρ Άμπντελ Ατί, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να κάνει τα πάντα ώστε να μην γίνει η Συρία πηγή απειλής για τη σταθερότητα στην περιοχή και κέντρο τρομοκρατικών οργανώσεων. Κάτι που αποτελεί σαφή αιχμή ως προς την «κυβέρνηση» της Δαμασκού.

Επιπλέον, το Κάϊρο ζητάει να διασφαλιστεί η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, η εθνική κυριαρχία της, και στις πολιτικές διεργασίες που γίνονται στο εσωτερικό της χώρας να συμμετέχουν όλες οι εθνοτικές και θρησκευτικές ομάδες χωρίς αποκλεισμούς, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η μετάβαση της χώρας στην ομαλότητα, σύμφωνα με το ψήφισμα 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Τους νομιμοποιούν

Να σημειωθεί ότι την Κυριακή, στη Σαουδική Αραβία, όπου τις επόμενες ημέρες αναμένεται να μεταβεί πολυπληθής ελληνική κυβερνητική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό, διεξήχθη Διάσκεψη για τη Συρία. Εκεί ο νέος Σύρος «υπουργός Εξωτερικών», Asaad Al-Shaibani, είχε συναντήσεις με ομολόγους του από τη Σαουδική Αραβία, το Μπαχρέιν, τη Βρετανία και την Τουρκία, καθώς και με τον απεσταλμένο του ΟΗΕ στη Συρία, Geir Pedersen.

Στη Διάσκεψη συμμετείχαν 11 χώρες: Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, Εμιράτα, Μπαχρέιν, Ιορδανία, Συρία, Ιράκ, Ομάν, Κατάρ, Κουβέιτ και Λίβανος. Επίσης, ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου, και ο γ.γ. του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου. Πραγματοποιήθηκε, ακόμα, μια συνάντηση παρουσία των υπουργών Εξωτερικών της Τουρκίας, της Συρίας, των κρατών μελών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, του Ιράκ, του Λιβάνου, της Ιορδανίας, της Αιγύπτου, της Βρετανίας και της Γερμανίας, ενώ οι ΗΠΑ και η Ιταλία συμμετείχαν σε επίπεδο υφυπουργού Εξωτερικών.

Μάλιστα, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μέρμποκ, τόνισε την ανάγκη χαλάρωσης των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί χρόνια τώρα στη Συρία. Η «πράσινη» Αναλένα, του διαλυμένου κυβερνητικού Συνασπισμού στη Γερμανία, η οποία οδεύει σε εκλογές, βλέποντας στον ορίζοντα καταλυτική ήττα, ήταν αυτή που πρόσφατα έσπευσε να επισκεφθεί, μαζί με τον Γάλλο ομόλογό της, τη Δαμασκό.

Ούτε καν περίμεναν κάποιο διάστημα να δουν τι σόϊ είναι αυτή η «κυβέρνηση», και προτού καλά καλά κλείσει μήνας από την κατάληψη της Δαμασκού, έσπευσαν βιαστικά να επισκεφθούν τη Συρία. Κάτι που αποτελεί έμμεση πλην σαφή νομιμοποίηση της αλά τούρκα «κυβέρνησης» της Δαμασκού.

Να σημειωθεί πως, σύμφωνα με πληροφορίες, αντίστοιχες προθέσεις υπάρχουν και στην Αθήνα, αν και περιμένουν τη «γραμμή» που θα δώσουν οι Βρυξέλλες για να πράξουν αναλόγως. Θα περάσει, άραγε, η άποψη του κυβερνητικού Συνασπισμού της Γερμανίας στην ΕΕ; Η Α. Μπέρμποκ, πάντως, είπε: «Προτρέπουμε την ΕΕ να υιοθετήσει μια έξυπνη προσέγγιση και να παράσχει ταχεία υποστήριξη στον συριακό λαό. Παρ’ όλες τις εύλογες αμφιβολίες, εμείς ως διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να αφήσουμε την ευκαιρία για το μέλλον της Συρίας να ξεφύγει από τα χέρια μας. Γι’ αυτό, στη Γερμανία και στην Ευρώπη, κάνουμε τα πρώτα συγκεκριμένα βήματα». Και είπε ότι «ο συριακός λαός χρειάζεται χρηματοδότηση, τροφοδοσία σε ενέργεια και αποκατάσταση των υποδομών της χώρας».

neostrategy.gr