Πώς ο Νίκος Δένδιας χαλάει την ευρωτουρκική «σούπα»

Ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας είναι «κόκκινο πανί» για την Άγκυρα από τότε που, ως υπουργός Εξωτερικών, αντιπαρατέθηκε με τον Μ. Τσαβούσογλου (Απρίλιος 2021) σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση, υπερασπιζόμενος τις εθνικές θέσεις με τρόπο που εξέθεσε τον Τούρκο ομόλογό του.

Όσο ανεβαίνει η δημοτικότητα του στο εσωτερικό, τόσο ενισχύεται η εμπάθεια του συστήματος Ερντογάν απέναντί του. Πόσο μάλλον όταν πριν από λίγες μέρες ο Ν. Δένδιας, από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας τράβηξε κόκκινη γραμμή για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης λέγοντας ότι «θα πρέπει να γίνει με χώρες που σέβονται και ασπάζονται το υπαρξιακό πλαίσιο της ΕΕ».

Η παρέμβαση Δένδια ενόχλησε την Άγκυρα και ξάφνιασε την Αθήνα γιατί οι συζητήσεις για τη συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό σχέδιο ασφάλειας και άμυνας έχουν προχωρήσει πολύ, χωρίς ουσιαστική αντίδραση από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Στο περιθώριο της άτυπης συνόδου των κρατών μελών των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις 15/5 ο ΥΠΕΞ Γ, Γεραπετρίτης τάχθηκε υπέρ της ενίσχυσης της συλλογικής αμυντικής δυνατότητας και του «συγχρονισμού του βηματισμού μεταξύ ΝΑΤΟ και ΕΕ». Η αποστροφή του αυτή εκλήφθηκε από έμπειρους παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας ως ανατροπή της πάγιας εθνικής θέσης υπέρ της αυτονομίας των αμυντικών διαστάσεων των δυο οργανισμών τόσο όσον αφορά το ευαίσθητο ζήτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας – η οποία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ – όσο και ως προς το γεγονός ένα τέτοιο ενδεχόμενο «κανονικοποιεί» την συμμετοχή της Τουρκίας στα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα και στις συνεννοήσεις για θέματα ασφαλείας.

Υπενθυμίζεται ότι η πρόσκληση από το Ηνωμένο Βασίλειο της Τουρκίας στη Σύνοδο του Λονδίνου για το Ουκρανικό (χωρίς παράλληλη πρόσκληση της Ελλάδας) ισχυροποίησε στην πράξη τη συμμετοχή της Άγκυρας σε νατοϊκά και ευρωπαϊκά αμυντικά σχέδια.

Η αδυναμία της ελληνικής κυβέρνησης

Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση έχει αποτύχει να ανασχέσει την αυξανόμενη αμυντική συνεργασία της Τουρκίας με χώρες της ΕΕ. Παραδείγματα: Η εξαγορά της Piaggio (στον τομέα των drones) από την τουρκική εταιρεία Baykar, η πώληση Meteor από τη Γαλλία και τη Βρετανία, αλλά επίσης η παραίνεση του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε προς το Βερολίνο να δώσει το πράσινο φως για την παράδοση των Eurofighter στην Τουρκία και προς την Ε.Ε. να συνεργαστεί με την Άγκυρα.

Οι πρόσφατες επισκέψεις του πρωθυπουργού σε Ρώμη και Βερολίνο, οι συναντήσεις του με τον Τζ. Μελόνι και τον Φ. Μερτς, καθόλου δεν επηρέασαν τις ιταλοτουρκικές και γερμανοτουρκικές συμφωνίες στα εξοπλιστικά, οι οποίες επηρεάζονται και από την εξελισσόμενη εξομάλυνση των τουρκοαμερικανικών σχέσεων.

Αμέσως μετά την ειρηνευτική συμφωνία με το ΡΚΚ, έγινε γνωστό ότι οι ΗΠΑ ήδη επεξεργάζονται τους μηχανισμούς άρσης των κυρώσεων για τα F-35, ενώ παράλληλα ήρθησαν οι κυρώσεις προς την Συρία και ο Τραμπ συναντήθηκε με τον Αλ-Σαρά παρουσία Ερντογάν (μέσω τηλεδιάσκεψης).

Η διαμεσολάβηση του Ρ. Τ. Ερντογάν στις ρωσοουκρανικές συνομιλίες ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την εικόνα του ως εκπροσώπου του Τραμπ στη νοτιανατολική Ευρώπη.

Την ίδια ώρα, από το Μέγαρο Μαξίμου αναζητούν πρόσβαση στον Λευκό Οίκο και μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει τίποτα αξιοσημείωτο, ενώ η πολιτική επένδυση στο Ισραήλ δεν φαίνεται να αποδίδει.

Η αδιαφορία του Ισραήλ

Ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε τον Ισραηλινό ομόλογο του Μπ.Νετανιάχου, σε βάρος του οποίο ισχύει διεθνές ένταλμα σύλληψης και δεν είπε ούτε λέξη από το βήμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την αιματοχυσία στη Γάζα.

Ωστόσο, παρά την απροκάλυπτη στήριξη της κυβέρνησης στο καθεστώς Νετανιάχου, η Ισραηλινή πλευρά δεν έχει στηρίξει ούτε δημοσίως ούτε επί του πεδίου το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου που έχει παγώσει λόγω των τουρκικών αντιδράσεων. Αντιθέτως, στη συνάντηση Ισραηλ-Κύπρου ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός αναφέρθηκε ρητά στην προώθηση του καλωδίου μεταξύ Κύπρου και Ισραηλ και παρέπεμψε «στο μέλλον» τη διασύνδεση με Ελλάδα/Ευρώπη.

Το συμπέρασμα είναι ότι η Τουρκία γίνεται εταίρος της ΕΕ στα θέματα ασφάλειας και άμυνας χωρίς να αναλάβει καμία δέσμευση για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και αποφυγή προκλητικών ενεργειών στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Ο γεωπολιτικός/γεωστρατηγικός της ρόλος αναβαθμίζεται διαρκώς και η φυλάκιση του Ιμάμογλου έχει πια ξεχαστεί από την Δύση.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιμετωπίζει φοβικά και παθητικά το ξύπνημα του τουρκικού θηρίου και δεν έχει στρατηγική ούτε για την αντιμετώπιση της κούρσας εξοπλισμών που δρομολογείται ούτε για τον ανταγωνισμό διπλωματικής ισχύος.

Με την τελευταία παρέμβαση του Ν. Δένδια φάνηκε ότι δεν έχει ούτε τη συναίνεση της όλης ΝΔ για την αποσύνδεση των ελληνοτουρκικών από τις ευρωτουρκικές σχέσεις.

Η απόσταση των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής και άμυνας από την επικαιρότητα διευκολύνουν το Μέγαρο Μαξίμου στην απόκρυψη του διπλωματικού-στρατιωτικού αδιεξόδου και των ενδοκυβερνητικών αντιθέσεων, αλλά η στιγμή της αποκάλυψης δεν μπορεί να μην έρθει ποτέ.

(Το κείμενο έχει γραφτεί για την εφημερίδα «Στο Καρφί» που κυκλοφορεί από το πρωί του Σαββάτου).

Βασίλης Σκουρής

dnews.gr