Πυρετός στο Λιβυκό – Σε καλοκαιρινή ραστώνη η Αθήνα

Ενώ πρωθυπουργός και κυβέρνηση σχεδόν όλο τον Αύγουστο κινήθηκαν σε ρυθμούς καλοκαιρινής ραστώνης, ασχολούμενοι με την παροχολογία στην ΔΕΘ, μήπως και ανακοπεί η δημοσκοπική «βουτιά» της ΝΔ, καθώς και με επικοινωνιακά τερτίπια που θα κάνουν, όταν και εάν επανεμφανιστεί ο Αλέξης Τσίπρας, όχι μόνο ο κόσμος καίγεται, με τις εξελίξεις διεθνώς να είναι ραγδαίες, αλλά και η εγγύς γειτονιά της Ελλάδας βρίσκεται σε πυρετό. Κι’ έχει αφήσει στην Αθήνα τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, να δίνει συνεντεύξεις δεξιά και αριστερά στα ΜΜΕ, μπάς και μαζέψει τα ασυμμάζευτα της κατευναστικής πολιτικής των «ήρεμων νερών».

Το κερασάκι στην τούρτα, εσχάτως, είναι η επίσκεψη του επικεφαλής της τουρκικής μυστικής υπηρεσίας, ΜΙΤ, Ιμπραήμ Καλίν, στη Λιβύη, και η συνάντησή του με τον «σύμμαχο» του Κ. Μητσοτάκη, δήθεν «στρατάρχη», Χαλίφα Χάφταρ, με «καπετανάτο» του την Ανατολική Λιβύη. Ναι, είναι εκείνος που στην αρχή του 2020, ο Κ. Μητσοτάκης και ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, του είχαν στρώσει κόκκινο χαλί για να έλθει στην Αθήνα, διαφημίζοντάς τον ως «στρατηγικό» εταίρο. Είναι αυτός, τον οποίον είχε επισκεφθεί πρόσφατα ο Γ. Γεραπετρίτης, λέγοντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι όλα βαίνουν καλώς στις σχέσεις Αθήνας – Χάφταρ.

Ως γνωστόν, ο Καλίν, ως προεδρικός σύμβουλος, ήταν το δεξί χέρι του Ερντογάν. Τον έβαλε στη θέση του επικεφαλής της ΜΙΤ, παίρνοντας από εκεί τον Χακάν Φιντάν για να τον τοποθετήσει υπουργό Εξωτερικών. Πρόκειται για το «ισχυρό δίδυμο» του Τούρκου προέδρου. Τους ανθρώπους για όλες τις δύσκολες και τις «βρώμικες» αποστολές του Ακ Σαράϊ (Λευκό Παλάτι – προεδρικό μέγαρο). Λίγο πριν τον Καλίν στην Α. Λιβύη, στην Αίγυπτο βρέθηκε ο Χ. Φιντάν, με εξαιρετικά σοβαρό στόχο: Να προτείνει το μοίρασμα της Ανατολικής Μεσογείου μεταξύ Τουρκίας – Αιγύπτου, και βέβαια, εκτός των άλλων (Μεσανατολικό, κ.ο.κ.) να έχουν «συνεννόηση» η δυο πλευρές στο Λιβυκό.

Προς νέα πανωλεθρία;

Πίσω από τη βιτρίνα των επικοινωνιακών κουτσαβακισμών τύπου Πλεύρη περί «5 γευμάτων» στους μετανάστες – τους οποίους, παρεπιμπτόντως ο Χάφταρ τους έστειλε – με στόχο τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης, υπάρχει έκδηλος εκνευρισμός και φόβος μιας ακόμη εθνικής πανωλεθρίας.

Είναι εμφανές ότι, λόγω του Ουκρανικού, της Συρίας, της Λιβύης, κ.λ.π., αλλά και της σχέσης που αναπτύσσεται με την ΕΕ (ReArm Europe – αμυντικά προγράμματα χρηματοδοτήσεων), ο ρόλος της Τουρκίας έχει αναβαθμιστεί θεαματικά. Κάτι που κεφαλαιοποιεί η Αγκυρα έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου. Ετσι, κινείται συστηματικά προς την κατεύθυνση της παγίωσης του – ψευδεπίγραφου και ανυπόστατου γεωγραφικά και νομικά – τουρκο-λιβυκού Μνημονίου, που αγνοεί επιδεικτικά τα ελληνικά δικαιώματα. Ταυτόχρονα, προωθεί αντίστοιχο μνημόνιο με τη Συρία, στοχεύοντας την ΑΟΖ – Υφαλοκρηπίδα της Κύπρου.

Διαμοιρασμός της Α.Μεσογείου

Κυρίως, όμως, για να πετύχει μια συνολική ανακατανομή της τράπουλας στην Ανατολική Μεσόγειο, κάνει επίθεση φιλίας στη χώρα – κλειδί, την Αίγυπτο, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα. Της προσφέρει, δε, ως δέλεαρ να «διαμοιράσουν» οι δυο τους την Ανατολική Μεσόγειο.

Ακριβώς αυτό φέρεται, σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ, να πρότεινε κατά την επίσκεψή του στην Αίγυπτο, στις 8 Αυγούστου 2025, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, στις συναντήσεις του με τον Αιγύπτιο πρόεδρο, Αλ-Σίσι, και τον ομόλογό του, Μπαντρ Αμπντελατί. Εβαλε για μια ακόμη φορά στο τραπέζι παλαιότερες προτάσεις για διμερή συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, στη βάση της τουρκικής «λογικής» του σχεδίου της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Η Αγκυρα ουσιαστικά προτείνει το μοίρασμα της υφαλοκρηπίδας της Α. Μεσογείου μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου στη βάση της μέσης γραμμής των ηπειρωτικών ακτών των δύο χωρών, αγνοώντας δικαιώματα και επήρεια των ελληνικών νησιών και της Κύπρου. Μια τέτοια συμφωνία, πάντως, θα έχει αυτομάτως ως συνέπεια να ακυρώσει η Αίγυπτος την υπάρχουσα συμφωνία οριοθέτησης που έχει εδώ και χρόνια με την Κύπρο.

Στόχος το ρήγμα μεταξύ Ελλάδας – Αιγύπτου

Στο παρελθόν, ο Αιγύπτιος πρόεδρος απέρριπτε τις τουρκικές προτάσεις. Τώρα, όμως, αυξάνονται οι ανησυχίες ότι η Αίγυπτος δεν αποκλείεται να υποκύψει στα τουρκικά δέλεαρ. Κάτι που πρακτικά, εάν συμβεί, σημαίνει ότι τινάζεται στον αέρα η ελληνο-αιγυπτιακή στρατηγική σχέση.

Σημαντικότερη, αν και προβληματική κατά πολλούς, στιγμή των ελληνο-αιγυπτιακών σχέσεων ήταν η υπογραφή της συμφωνίας μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου, το 2020. Ως γνωστόν, από τη συμφωνία εξαιρείται Καστελόριζο, με την κάθετη γραμμή της ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου στη μέση της Ρόδου. Επιπλέον, δίδει μειωμένη επήρεια σε μεγάλα ελληνικά νησιά (Κρήτη), ενισχύοντας έτσι τα «επιχειρήματα» της Τουρκίας. Στην προκειμένη, το Κάΐρο δεν έκανε καμία παραχώρηση στην Ελλάδα, εμφανώς για να μην δυσαρεστήσει την Τουρκία.

Στην περίπτωση που τα «βρουν» Τουρκία – Αίγυπτος, όχι μόνο σπάνε οι σχέσεις Ελλάδας, Κύπρου με την Αίγυπτο, αλλά επιτυγχάνεται και γεωπολιτικό «στρίμωγμα» του Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο. Ολα αυτά, μάλιστα, εν μέσω σεναρίων για δρομολογούμενη «λύση δύο κρατών» στην Κύπρο.

Περικύκλωση Ελλάδας

Επιπλέον, στο «μέτωπο» του Λιβυκού, όπου η Αθήνα εδώ και χρόνια σύρεται πίσω από το Κάϊρο, η Αιγύπτος, σε αρκετά σημεία τα «βρίσκει» με την Αγκυρα. Να σημειωθεί πως στη Λιβύη, το «μεγάλο παιχνίδι» κάνουν οι Ιταλοί, οι Αιγύπτιοι και οι Τούρκοι, όπως και οι Ρώσοι και Γάλλοι, με την Ελλάδα να περιορίζεται στο ρόλο του φτωχού συγγενούς, αν και η Λιβύη είναι νευραλγικής γεωπολιτικής σημασίας για την Ελλάδα.

Ενδεικτικό της ανησυχίας της Αθήνας ήταν το πρόσφατο τηλεφώνημα Μητσοτάκη – εν μέσω των παρατεταμένων διακοπών του – με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι. Εως τώρα, το μέγαρο Μαξίμου ουδεμία διευκρίνιση έχει δώσει γύρω από το τι διεμείφθη με τον Σίσι. Να σημειωθεί πως ο Αιγύπτιος πρόεδρος και στην περίπτωση της Μονής του Σινά, διαβεβαίωνε τον Κ. Μητσοτάκη ότι όλα βαίνουν καλώς, αλλά λίγο μετά τη συνάντησή τους στην Αθήνα, ανακοινώθηκε η απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου για την υφαρπαγή ουσιαστικά της περιουσίας της Μονής από το αιγυπτιακό κράτος.

Τόσο τον «φάκελλο Λιβύη», όσο και τον «φάκελλο Μονή Σινά» φέρεται να τους χειρίζεται πρωτοκλασάτη παράγων του υπουργείου Εξωτερικών με ιδιαίτερα στενή σχέση με το μέγαρο Μαξίμου. Και στα δύο, η ελληνική «εξωτερική πολιτική» υπέστη Βατερλώ.

Δορυφοριοποίηση

Εκτός των παραπάνω, η Τουρκία, μπλοκάροντας με … στρατιωτικό «τσαμπουκά» μεγάλα έργα στην Α. Μεσόγειο, όπως ο υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αέριου EastMed (Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος), το Data Corridor, ακόμα και το σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου- Ισραήλ, στέλνει μήνυμα στο Κάιρο ότι είναι προτιμότερη η «οικονομική» – «ενεργειακή» συνεργασία με την Αγκυρα, παρά οι σχέσεις με την Ελλάδα.

Εξάλλου, η πολιτική κατευνασμού της κυβέρνησης Μητσοτάκη έναντι της Τουρκίας, έχει οδηγήσει την Ελλάδα να μην μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματά της, βάσει του διεθνούς δικαίου, εάν προηγουμένως δεν πάρει την άδεια της Τουρκίας. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή της Κάσου και του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ. Κοντολογίς, η χώρα έχει μπει σε τροχιά δορυφόρου της Τουρκίας.

Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι διευρύνονται οι σχέσεις στρατιωτικής συνεργασίας Τουρκίας – Αιγύπτου. Εσχάτως, γίνεται λόγος ακόμα και για αιγυπτιακό ενδιαφέρον σχετικά με το μαχητικό αεροσκάφος 5ης γενιάς (ΚΑΑΝ) που θέλει να κατασκευάσει η τουρκική πολεμική βιομηχανία, αλλά ακόμα είναι … μακέτα.

Στον ενεργειακό τομέα, δεν πρέπει να περάσουν απαρατήρητα τα εξής στοιχεία: 1. Αναθερμαίνονται τα σενάρια για να διοχετευθεί φυσικό αέριο της Α. Μεσογείου μέσω Τουρκίας στις ευρωπαϊκές αγορές. 2. Προ μηνών η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με την Αίγυπτο, η οποία προβλέπει την τοποθέτηση μιας τουρκικής πλωτής μονάδας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) στην Αίγυπτο. 3. Το Ισραήλ έχει κλείσει συμφωνία για τη διοχέτευση φυσικού αερίου του, στην Α. Μεσόγειο, προς την Αίγυπτο, όπου θα υγροποιείται και κατόπιν θα μεταφέρεται στις διεθνείς αγορές. Κάτι που δείχνει ότι, μέχρι νεωτέρας, το Ισραήλ εγκαταλείπει τα σχέδια υποθαλάσσιου αγωγού αερίου μέσω Ελλάδας – Κύπρου. Στην ίδια «λογική» φέρεται να κινείται και η Κύπρος.

Χαφτάρ – Καλίν: Τουρκο-λιβυκό μνημόνιο

Μερίδα του λιβυκού Τύπου χαρακτήρισε τη συνάντηση Χάφταρ – Καλίν ως «άνευ προηγουμένου» και ως σαφή ένδειξη του τουρκικού ανοίγματος προς την Ανατολική Λιβύη. Ανέφερε, δε, ότι έχει πραγματοποιηθεί σειρά επισκέψεων Τούρκων αξιωματούχων των υπηρεσιών πληροφοριών στη Λιβύη, μεταξύ των οποίων του υποδιοικητή της ΜΙΤ, Τζαμαλουντίν Τσαλίκ, τον περασμένο Μάιο.

«Η επίσκεψη Καλιν εντάσσεται σε μια σειρά πρωτοβουλιών που αναπτύσσει η Τουρκία έναντι της Βεγγάζης τους τελευταίους μήνες», σημειώνουν. Και προσθέτουν: «Δείχνει ότι επιδιώκει να διατηρήσει την παρουσία και τα ερείσματά της στη Λιβύη μέσα από δύο παράλληλες οδούς: Πέρα από την παραδοσιακή επιρροή της στην Τρίπολη (σ.σ. Δυτική Λιβύη) τώρα και στην Ανατολική Λιβύη». Ως γνωστόν, την Δυτική Λιβύη ελέγχει η δήθεν «κυβέρνηση» Ντμπέϊμπα, ο οποίος είχε εξαιρετικά στενή σχέση με την Αγκυρα.

Ακρως ενδιαφέρον είναι ότι τα ίδια δημοσιεύματα συνδυάζουν την επίσκεψη Καλίν «με δημοσιεύματα ξένων ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένου του Bloomberg, που ανέφεραν ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων (σ.σ. έχει την έδρα της στην Α. Λιβύη) ετοιμάζεται να ψηφίσει τη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης (σ.σ. τουρκο-λιβυκό μνημόνιο).

»Σύμφωνα με πληροφορίες, τα περισσότερα εμπόδια για την ψήφιση της συμφωνίας έχουν πλέον αρθεί, ανοίγοντας τον δρόμο για τον ερχομό τουρκικών ερευνητικών πλοίων στην περιοχή (σ.σ. μεταξύ Λιβύης – Κρήτης). Η εξέλιξη αυτή ενισχύει τις διεκδικήσεις της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά παράλληλα δημιουργεί νέες εστίες αντιπαράθεσης με την Ελλάδα και την Κύπρο. Η ψήφιση της ναυτικής συμφωνίας (σ.σ. τουρκο-λιβυκό μνημόνιο) στη Βουλή των Αντιπροσώπων φαίνεται να συνδέεται με ευρύτερες πολιτικές συνεννοήσεις. Το Κάιρο στηρίζει τη δημιουργία νέας κυβέρνησης εθνικής ενότητας και την προκήρυξη εκλογών» στη Λιβύη».

Πριν τη συνάντηση Χάφταρ – Καλίν, όπως αναφέρει η τουρκική εθνικιστική, φιλοκυβερνητική εφημερίδα, Türkiye, ο γιός του Χάφταρ, Σαντάμ, ο οποίος φέρει τον τίτλο του «διοικητή του Εθνικού Στρατού της Λιβύης», μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του, πραγματοποίησε την πρώτη του συνάντηση με τουρκική στρατιωτική αντιπροσωπεία, στο τουρκικό πολεμικό πλοίο, «Kınalıada», που αγκυροβόλησε στο λιμάνι της Βεγγάζης.

neostrategy.gr