Από «Μακεδονομάχος», υποστηρικτής των Σκοπίων

Κατά τη συνάντησή του με τον νέο Βούλγαρο ομόλογό του, στη Σόφια, ο πρωθυπουργός του ζήτησε, με διπλωματικό τρόπο, να «μαζέψει» το βέτο για την ένταξη των Σκοπίων στην ΕΕ. Μεγάλο «αγκάθι» ο αγωγός αερίου που καθυστερεί η Ελλάδα

Ουδεμία έκπληξη προκάλεσαν οι «παραινέσεις» του Κυριάκου Μητσοτάκη, με κομψό τρόπο, βέβαια, και διπλωματικές εκφράσεις, προς τον νέο πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, αμερικανοσπουδαγμένος κι’ αυτός, Κίριλ Πέτκοφ, να άρει η Σόφια το βέτο της για την ένταξη των Σκοπίων στην ΕΕ.

Εξάλλου, με κάθε ευκαιρία, τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως οι υπουργός και αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας και Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, δηλώνουν την αμέριστη υποστήριξή τους στην ένταξη Σκοπίων και Αλβανίας στην ΕΕ.

Βέβαια, ότι, από το σημείο να εμφανίζεται, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σαν «Μακεδονομάχος» καβάλα στον Βουκεφάλα, μέχρι να παρουσιάζεται, ως πρωθυπουργός πλέον, σαν διαμεσολαβητής, προκειμένου να άρει η Βουλγαρία το βέτο της σε βάρος των Σκοπίων, η απόσταση είναι τεράστια. Ο Κ.Μητσοτάκης, όμως, την εκμηδένισε.

Μπορεί με αυτή τη στάση του να θέλει να δείξει στην ΕΕ και στους γείτονές μας, Βουλγαρία, Σκόπια, Αλβανία, κ.ο.κ., ότι η Αθήνα έχει την πρωτοκαθεδρία στα Βαλκάνια και ότι αναλαμβάνει σημαντικές πρωτοβουλίες στην περιοχή. Θεμιτόν. Όπως και να’ χει, όμως, όλα αυτά δεν παύουν να αποτελούν «κωλοτούμπα» (kolotoumba), σε σχέση τουλάχιστον με όσα δήλωνε προεκλογικά.

Στον ευρω-προθάλαμο της αναμονής

Πάντως, οι προσπάθειες της κυβέρνησης να ανοίξει τις πόρτες της ΕΕ σε Σκόπια και Τίρανα, εκτός από την επικοινωνιακή διάστασή τους για … βαλκανική κατανάλωση, είναι άγνωστο κατά πόσο θα πιάσουν τόπο.

Η κατάσταση στα Σκόπια, μετά την ήττα Ζάεφ στις Δημοτικές εκλογές, και την αποχώρησή του από τη θέση του πρωθυπουργού, όπως ο ίδιος δήλωσε, είναι ρευστή. Ήδη, μεγάλες Δυτικές δυνάμεις καταβάλουν σημαντικές προσπάθειες για να κρατήσουν στα πόδια της την εύθραυστη βόρεια γείτονα.

Όλα αυτά, ενώ την ίδια στιγμή ανοίγουν άλλα σοβαρά προβλήματα στα Βαλκάνια, όπως αυτό της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, ενώ ακόμα δεν έχει «διευθετηθεί» ούτε το πρόβλημα του Κοσόβου και των σχέσεών του με τη Σερβία.

Στο μεταξύ, η ίδια η ΕΕ επιδεικνύει απροθυμία, όπως φάνηκε τα δύο προηγούμενα έτη, ως προς τη διεύρυνσή της στα Βαλκάνια. Άλλωστε, αρκετές σκοτούρες έχει με την ονομαζόμενη «νέα Ευρώπη», τα κράτη δηλαδή που ανήκαν στο παλιό «ανατολικό μπλοκ» και εντάχθηκαν στην ΕΕ.

Σε αυτό το σκηνικό, πρέπει να προστεθούν και οι μεγάλες διαφωνίες που κατεγράφησαν τα προηγούμενα χρόνια μεταξύ του Γάλλου προέδρου, Ε.Μακρόν, και της Γερμανίδες καγκελαρίου, Α.Μέρκελ, τόσο για το θέμα της διεύρυνσης, όσο και για το ποια θα είναι η Ευρώπη του άμεσου μέλλοντος.

Με τον νέο καγκελάριο, Όλαφ Σόλτς, η γερμανική εξωτερική πολιτική, η οποία ανέκαθεν προέκρινε τη διεύρυνση της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια, δεν αναμένεται να αλλάξει. Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι και το Βερολίνο είχε πάψει να ζητάει πιεστικά την ένταξη των Δ.Βαλκανίων στην ΕΕ.

Μένει να φανεί ποια πολιτική θα ακολουθήσει ο νέος καγκελάριος. Να σημειωθεί ότι μια από τις περιοχές που έκανε τις τελευταίες επισκέψεις της η Μέρκελ, προτού αποχωρήσει, προκειμένου να υπογραμμίσει τη σημασία τους, ήταν και Δ.Βαλκάνια.

Από τη μεριά του, το Παρίσι, το οποίο μπλόκαρε την είσοδο Σκοπίων – Αλβανίας στην ΕΕ, δεν δείχνει να βιάζεται ή να έχει αλλάξει προσέγγιση ως προς το θέμα της διεύρυνσης.

Σε όλα αυτά τα ευρωπαϊκά «μαγειρέματα», πρέπει να προστεθεί η παρουσία του νέου και, όπως τον χαρακτηρίζουν, αρκετά σημαντικού παίκτη στην ΕΕ, του Ιταλού πρωθυπουργού, Μάριο Ντράγκι. Διαφαίνεται να οικοδομείται ένας «άξονας» συνεννόησης μεταξύ Ντράγκι – Μακρόν, αν και η βαρύτητα της Γερμανίας ουδόλως υποτιμάται.

Ρευστότητα και βέτο

Οι εξελίξεις στην ΕΕ αναμφισβήτητα θα έχουν αντίκτυπο στο -ευρωπαϊκό ή μη- μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων.

Όπως συνέβη έως τώρα, άλλωστε, με αποτέλεσμα τα Δυτικά Βαλκάνια να περιμένουν στον προθάλαμο της ΕΕ αρκετά χρόνια τώρα. Κάτι που έχει ως συνέπεια την κούραση στους λαούς, αλλά και να αποσταθεροποιούνται κυβερνήσεις βαλκανικών χωρών, όπως τα Σκόπια, οι οποίες υπόσχονταν καλύτερες μέρες και ένταξή στην ΕΕ.

Σε αυτό το μεσοδιάστημα, με την υγειονομική κρίση του κορονοϊού, την αποχώρηση της Μέρκελ από τα ηνία της Γερμανίας, και με μια Κομισιόν που χαρακτηρίζεται ίσως ως η χειρότερη έως τώρα στην ΕΕ, η Βουλγαρία βρέθηκε σε παρατεταμένη εκλογική περίοδο, επί σειρά πολλών μηνών.

Παιχνίδια της Σόφιας

Ο προηγούμενος πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Μπόικο Μπορίσοφ, πόνταρε προεκλογικά στο «μακεδονικό χαρτί», ασκώντας βέτο στην υποψηφιότητα των Σκοπίων στην ΕΕ. Κάτι που συμπαρέσυρε και την αλβανική υποψηφιότητα, δεδομένου ότι οι δύο χώρες πάνε πακέτο.

Ο Μπορίσοφ, εκτός των άλλων σωβινιστικών παραληρημάτων του, φημιζόταν για τις στενές σχέσεις με την Άγκυρα. Είναι χαρακτηριστικό, εξάλλου, ότι, ενώ χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες «σπρώχνονταν», όπως έγινε και το 2020, από την Τουρκία στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία δεν εμφανιζόταν κανείς.

Επιπλέον, συχνά, εντός της ΕΕ φρόντιζε να «αδειάζει» την Ελλάδα, όπως έκανε το 2020, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για τις τουρκικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, και, εμμέσως πλην σαφώς, να στηρίζει την Άγκυρα.

Επί πρωθυπουργίας του, επίσης, προκειμένου να χαϊδέψει το συγκυβερνών ακραίο εθνικιστικό κόμμα του υπουργού Άμυνάς του, έκανε τα στραβά μάτια ακόμα και στην έκδοση χαρτών που έδειχναν τη Θράκη ως βουλγαρικά εδάφη.

Νέα κυβέρνηση

Από αυτή την άποψη, το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Σόφια έχει ουσία. Στη βάση, πάντα, της διαμόρφωσης μιας καλής σχέσης με τη Βουλγαρία, ισότιμης και ανταποδοτικής, και κυρίως βασισμένης στην εντιμότητα χωρίς πισώπλατες μαχαιριές.

Ο νέος Βούλγαρος πρωθυπουργός, μόλις 35 χρόνων, θεωρείται πιο φιλοευρωπαίος και φιλοΝΑΤΟϊκός από τον Μπορίσοφ. Μένει να φανεί στην πράξη, βέβαια, εάν θα υπάρξει αλλαγή της βουλγαρικής πολιτικής έναντι της Τουρκίας, καθώς και σύσφιγξη των σχέσεων με την Ελλάδα.

Ένταξη στην ΕΕ

Κατά την επίσκεψή του στη Βουλγαρία, ο Έλληνας πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στον Βούλγαρο ομόλογό του, ο οποίες εκτιμάται ότι είναι πιο διαλλακτικός στο θέμα των Σκοπίων από τον προκάτοχό του, ανέφερε ότι «μια αξιόπιστη και δίκαιη πορεία των Δ.Βαλκανίων στην ΕΕ θα είναι προς όφελος ολόκληρης της περιοχής».

Είπε, επίσης, ότι θα πρέπει «να συγκληθεί η διακυβερνητική για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία το ταχύτερο».

Χρησιμοποιώντας διπλωματική φρασεολογία, ο Κ.Μητσοτάκης είπε στον Κ.Πέτκοφ ότι η Αθήνα «ελπίζει στη συνεργασία» με τη Σόφια, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί, ότι καλό θα ήταν να εγκαταλείψει η Βουλγαρία το βέτο.

Στην αρχή του Δεκεμβρίου, λίγο μετά την εκλογή του, ο Κίριλ Πέτκοφ είχε δηλώσει για το θέμα των Σκοπίων: «Η καλή γειτονία είναι η βάση για την οικονομική ανάπτυξη ολόκληρων των Βαλκανίων. Θα αποτελέσει απόλυτη προτεραιότητα η δημιουργία σχέσεων καλής γειτονίας με τη Βόρεια Μακεδονία. Όχι, όμως, στη βάση συνθημάτων και σχολίων, αλλά στη βάση ομάδων εργασίας, επιλύοντας τα υπάρχοντα προβλήματα, και ανοίγοντας το διάλογο για όλες τις ευκαιρίες που μπορούμε να κερδίσουμε μαζί. Ωστόσο, η θέση μας για τη Βόρεια Μακεδονία δεν αλλάζει σε ότι αφορά τα πέντε σημεία».

Αέριο που «καίει»

Μπορεί, βέβαια, να φάνηκε ότι τα θέματα Σκόπια-Αλβανία και Τουρκία ήταν τα σοβαρότερα. Όμως, εξίσου «καυτό» ήταν το πρόβλημα με τις καθυστερήσεις στην κατασκευή του αγωγού, IGB, που θα μεταφέρει το αζέρικο φυσικό αέριο του TAP από την Ελλάδα στη Βουλγαρία και που έπρεπε να είναι έτοιμος μέχρι τέλους του 2021.

Τώρα, φημολογείται ότι η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία που κατασκευάζει τον IGB ζητάει παράταση είκοσι μηνών για να τον ολοκληρώσει.

Κι’ αυτό, ενώ η Σόφια «καίγεται» από τις σημερινές υψηλές τιμές του φυσικού αερίου, ενώ έχει απειλήσει να ενεργοποιήσει τη ρήτρα έγκαιρης παράδοσης (90.000 ευρώ μηνιαίως).

Να σημειωθεί ότι, στις πρώτες δηλώσεις του μετά την εκλογή του, ο Κ.Πέτκοφ έθετε σαν προτεραιότητά του το ενεργειακό.

«Μία από τις πρώτες επαφές μου σε διεθνές επίπεδο θα είναι με τον Έλληνα ομόλογό μου, για να δούμε πόσο έχει προχωρήσει η διασύνδεση με την Ελλάδα, ποιες είναι οι καθυστερήσεις και τι εμποδίζει την έναρξη λειτουργίας της, διότι πρόκειται για μια βασική πηγή ενέργειας η οποία θα παράσχει χαμηλότερες τιμές», δήλωνε στις 13 – 12 – 2021.

Ο ίδιος τόνιζε ότι η κύρια προτεραιότητα της κυβέρνησής του θα είναι η ηλεκτρική ενέργεια, ενώ η δεύτερη θα είναι η αντιμετώπιση της κρίσης του COVID.

Από τη μεριά του, ο Κ.Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στη Σόφια, μάλλον φάνηκε ότι προσπάθησε να μπαλώσει το πρόβλημα, λέγοντας ότι οι καθυστερήσεις οφείλονται στις ελλείψεις υλικών, εξαιτίας της πανδημίας.

Να σημειωθεί πως το συμβόλαιο που έχει υπογράψει η Βουλγαρία με το Αζερμπαϊτζάν προβλέπει δυόμισι φορές χαμηλότερη τιμή απ’ ότι το ρωσικό με την Gazprom , το οποίο λήγει στο τέλος του 2021.

antinews.gr