Bloomberg: Λαθρεμπόριο καυσίμων από τη Λιβύη στην Αλβανία  

Τέσσερις ημέρες αργότερα, καθώς το Queen Majeda εισήλθε στα αλβανικά ύδατα, ο Alkuafi συνάντησε ένα σκάφος της αλβανικής ακτοφυλακής. Οι Αλβανοί επιθεωρητές διαπίστωσαν ότι ακόμη και οι δεξαμενές νερού είχαν γεμίσει με χιλιάδες γαλόνια πετρελαίου. Υποπτεύθηκαν επίσης ότι τα έγγραφα που έδειχναν ότι τα καύσιμα προέρχονταν από τη Λιβύη ήταν πλαστά. Μία σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι  η εταιρεία Brega διαχειρίζεται καύσιμα μόνον εντός της Λιβύης, ενώ η εθνική εταιρεία πετρελαίου National Oil Corp είναι η μόνη οντότητα που έχει την άδεια να εισάγει και να εξάγει πετρελαιοειδή από την Λιβύη.

Ο προοριζόμενος παραλήπτης, όπως δήλωσαν οι Αλβανοί εισαγγελείς και τα μέλη του πληρώματος, ήταν η Kastrati Group SH.A., μια εταιρεία που λειτουργεί δίκτυο πρατηρίων καυσίμων σε όλη τη χώρα. Δεν της απαγγέλθηκαν κατηγορίες. Ούτε και στον  ιδιοκτήτη του πλοίου, τον  Λίβυο επιχειρηματία  Nuri Eldawadi, απαγγέλθηκαν. Η εταιρεία του, Eldawadi Shipping Ltd., διαχειριζόταν το Queen Majeda από την Τουρκία μέχρι τις αρχές του 2022. Τώρα είναι νηολογημένο στα Νησιά Μάρσαλ, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού. Τον Ιούνιο του 2022, άλλαξε τη σημαία του πλοίου από τη Λιβύη στο Καμερούν, το οποίο θεωρείται από τη ναυτιλιακή βιομηχανία ως μαύρο νηολόγιο λόγω έλλειψης εποπτείας.

Η Kastrati επιβεβαίωσε με ηλεκτρονικό μήνυμα ότι είχε λάβει παραδόσεις θαλάσσιου αερίου πετρελαίου από το Queen Majeda τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, με σύμβαση μέσω εταιρείας στο Ντουμπάι. Ωστόσο, η Kastrati δήλωσε ότι δεν είχε σύμβαση αγοράς για το φορτίο που μετέφερε το Queen Majeda κατά τη στιγμή της κράτησής του. Η κράτηση του πλοίου δημιούργησε περισσότερα ερωτήματα σχετικά με την υποτιθέμενη λαθρεμπορία καυσίμων σε σχέση με όσα απάντησε: Ποιος ήταν πίσω από αυτό; Πόσο εκτεταμένη ήταν η κλοπή; Γιατί μπόρεσε να συμβεί; Από πού προέρχονταν τα καύσιμα; Και πού πήγαιναν τα χρήματα;

Θα χρειαζόταν σχεδόν ένας χρόνος για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα. Αλλά μια έρευνα του Bloomberg News που βασίστηκε σε ναυτιλιακά αρχεία και συνεντεύξεις με Λίβυους αξιωματούχους, ανθρώπους που γνωρίζουν τις πετρελαϊκές επιχειρήσεις της Λιβύης και μέλη του πληρώματος, διαπίστωσε ότι έως και το 40% των καυσίμων που εισάγονται στη χώρα στο πλαίσιο ενός κυβερνητικού προγράμματος επιδότησης – ή περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως – διαρρέει μέσω του παράνομου εμπορίου. Μεγάλο μέρος των εισαγόμενων καυσίμων προέρχεται από τη Ρωσία. Και εκτρέπεται σε χώρες της Ευρώπης που έχουν απαγορεύσει τις εισαγωγές των ίδιων προϊόντων.

«Το κλείσιμο των ευρωπαϊκών αγορών μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις επακόλουθες δυτικές κυρώσεις οδήγησε σε απότομη αύξηση των εξαγωγών ρωσικού διυλισμένου πετρελαίου προς τη Βόρεια Αφρική, μια περιοχή με έλλειψη διυλιστηρίων», δήλωσε ο Charles Cater, διευθυντής ερευνών στο Sentry, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα την Ουάσιγκτον, η οποία πρόσφατα ανέφερε την αύξηση της διαφθοράς και των παράνομων δραστηριοτήτων στη Λιβύη και παρείχε ερευνητική βοήθεια για την παρούσα ιστορία. «Αυτή η πλημμύρα εισαγωγών πετρελαίου συνδέεται άμεσα με τις ακμάζουσες επιχειρήσεις λαθρεμπορίου καυσίμων της Λιβύης».

Οι Αλβανοί ερευνητές ισχυρίζονται ότι για το τελευταίο ταξίδι του Queen Majeda, είχαν πληροφορίες που έδειχναν ότι το πλοίο ταξίδευε με πλαστά έγγραφα. Υποψιάζονταν ότι τα καύσιμα, αν είχαν εισέλθει στην Αλβανία, θα είχαν πωληθεί τοπικά σε πρατήρια καυσίμων και ενδεχομένως επανεξαχθεί σε άλλες χώρες, σύμφωνα με αξιωματούχο των διωκτικών αρχών που ζήτησε να μην κατονομαστεί επειδή η υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη.

Σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι τα στοιχεία για τη θέση των πλοίων δείχνουν ότι το Queen Majedaσταμάτησε κυρίως σε ελληνικά λιμάνια πριν από το 2022. Βρισκόταν στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 2022 πριν μεταβεί στη Βεγγάζη, όπου έφτασε στις 11 Απριλίου. Δώδεκα ημέρες αργότερα, ακόμα στο λιβυκό λιμάνι, το δεξαμενόπλοιο απενεργοποίησε το σύστημα αυτόματης αναγνώρισης ή AIS και εξαφάνισε τη θέση του, σύμφωνα με τα στοιχεία της MarineTraffic, μιας εταιρείας που παρακολουθεί τις κινήσεις των πλοίων. Η διεθνής ναυτική νομοθεσία απαιτεί τα πλοία να έχουν ενεργοποιημένο το AIS, εκτός και συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι ασφαλείας. Η εξαφάνιση της θέσης ενός πλοίου είναι ένα αποκαλυπτικό σημάδι ότι είναι πιθανό να εμπλέκεται σε παράνομη δραστηριότητα, σύμφωνα με το γραφείο κυρώσεων των ΗΠΑ.

Στις 25 Απριλίου, το Queen Majeda άρχισε να εκπέμπει ξανά τη θέση του και κατευθύνθηκε βορειοδυτικά προς τη Μάλτα. Στη συνέχεια, απενεργοποίησε το AIS εκ νέου για τρεις ακόμη ημέρες, έχοντας άπλετο χρόνο για να διανύσει τα περίπου 100 ναυτικά μίλια μέχρι την Hurd Bank, μέρος της επικράτειας της Μάλτας και γνωστό σημείο για τα πλοία που πραγματοποιούν μεταφορές στη θάλασσα χωρίς επίσημο έλεγχο. Στις 29 Απριλίου, το δεξαμενόπλοιο επέστρεψε στη Βεγγάζη και, μέσα σε λίγες ημέρες, απενεργοποίησε και πάλι το σύστημα AIS.

Ένα μήνα αργότερα, στις 24 Μαΐου, το Queen Majeda ζήτησε άδεια για να εισέλθει στα ιταλικά ύδατα. Το αίτημα απορρίφθηκε. Όταν εισήλθε, οι αξιωματούχοι της ακτοφυλακής επιθεώρησαν το πλοίο και ανακάλυψαν 3 εκατομμύρια λίτρα πετρελαίου ναυτιλιακού καυσίμου, για το οποίο δεν υπήρχε καμία τεκμηρίωση. Κράτησαν το πλοίο στο λιμάνι του Τάραντα στη νότια Ιταλία, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.

Αφού ο ιδιοκτήτης του πλοίου προσκόμισε έγγραφα ότι το Queen Majeda θα ξεφόρτωνε στην Αλβανία, του επετράπη να φύγει στις 8 Ιουλίου. Δύο ημέρες αργότερα το πλοίο εξαφάνισε τη θέση του και πάλι, καθώς πλησίαζε στη Σικελία. Η επιτροπή του ΟΗΕ, η οποία εξέτασε τις κινήσεις του Queen Majeda, ανέφερε ότι έλαβε έγγραφα που έδειχναν ότι το πλοίο προμήθευε δύο άλλα πλοία μέσω μεταφοράς από πλοίο σε πλοίο στις 11 και 13 Ιουλίου. Τα ναυτιλιακά δεδομένα δείχνουν επίσης ότι το Queen Majeda σταμάτησε στο Πόρτο Ρομάνο της Αλβανίας στις 26 Ιουλίου και εκφόρτωσε. Τα έγγραφα φορτίου που έλαβε η επιτροπή έδειξαν ότι τα καύσιμα φορτώθηκαν στη Βεγγάζη στις 8 Μαΐου, με πιστοποιητικό προέλευσης από τον τερματικό σταθμό Ras El Mungar, ο οποίος είχε δημιουργηθεί μόνο για να παραλαμβάνει καύσιμα και όχι για να τα προμηθεύει σε πλοία. Η επιτροπή δεν ανέφερε από πού προήλθαν τα καύσιμα.

Real.gr