Επίτιμος Α/ΓΕΝ Χρηστίδης, καυστικός για όσα απίστευτα γίνονται στις Ένοπλες Δυνάμεις:Λαϊκιστική καταχρηστική Ηγεσία

Γεώργιος Καραϊσκάκης, ήρωας του ’21, 1782-1827

Οι αντιθεσμικές επιλογές για έκτακτες κρίσεις στις Ένοπλες Δυνάμεις και ο προσβλητικός χαρακτήρας του όλου χειρισμού από την πλευρά της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου αλλά και η ανεξήγητη σπουδή του για κλείσιμο μονάδων στο όνομα μιας αναδιοργάνωσης, της ατζέντας 2030, το σχέδιο της οποίας ουδείς γνωρίζει, δεν μπορεί να περάσουν απαρατήρητα ούτε να αγνοηθούν. Αντίθετα, πρέπει να λειτουργήσουν ως αφορμή για ενδοσκόπηση και προβληματισμό.

Το ότι οι εκάστοτε ΥΕΘΑ θέτουν τον στρατό στο στόχαστρό τους δεν αποτελεί έκπληξη. Πρώτος διδάξας της μεταπολίτευσης ο Ε. Βενιζέλος με την γνωστή έκφραση «αυτιστικοί» για να φθασουμε στον σημερινό ΥΕΘΑ να λέει «οι ελληνικές ΕΔ πάσχουν από έναν υδροκεφαλισμό». Ποιος, όμως, είναι ο λόγος που οι «λαϊκιστές» και αναποτελεσματικοί πολιτικοί, τελικά, στρέφονται ενάντια στις Ένοπλες δυνάμεις;

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Όταν αναλαμβάνουν για πρώτη φορά τα καθήκοντά τους, συχνά προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοια των ΕΔ ενθαρρύνοντας το κοινό να σέβεται τους αξιωματικούς και τους στρατιώτες. Αλλά αυτή η σχέση αγάπης με τον στρατό είναι συνήθως βραχύβια, επειδή οι λαϊκιστές δεν μπορούν να τηρήσουν ισχυρούς, ανεξάρτητους θεσμούς που θα μπορούσαν να τους εμποδίσουν να κάνουν ό,τι θέλουν.

Για διευκόλυνση του έργου τους επιτίθενται ποικιλοτρόπως σε ανώτερους αξιωματικούς ως ανίκανους ή υδροκέφαλους ενώ εκκαθαρίζουν αυτούς που θεωρούν «άπιστους» και στη θέση τους διορίζουν πολιτικούς συμμάχους, ώστε να καταλάβουν τον έλεγχο των παραδοσιακά αυτόνομων στρατιωτικών λειτουργιών (πρόσφατος αδιαφανής διορισμός πολίτη, πλέον, διοικητή στο ΝΙΜΤΣ, αποκεφαλισμός στρατιωτικών ιατρών κλπ) και να επανασχεδιάσουν τις στρατιωτικές δομές διοίκησης (εξοπλιστικές δαπάνες). Οι ρητορικές τους επιθέσεις υπονομεύουν την εμπιστοσύνη του κοινού προς την κορυφή της ιεραρχίας και οι προσπάθειές τους να πολιτικοποιήσουν τον στρατό καταστούν τις ένοπλες δυνάμεις των χωρών τους λιγότερο ικανές να αντιμετωπίσουν απειλές για την εθνική ασφάλεια. Είναι γνωστά τα πρόσφατα παραδείγματα στις ΗΠΑ με το γνωστό επονομαζόμενο συμβούλιο πολεμιστών «warrior board» αποστράτων αξιωματικών, στην Ουγγαρία του Όρμπαν το 2015 που άρχισε να αποδυναμώνει, εν μέρει, το ανεξάρτητο δικαστικό σώμα ώστε η κυβέρνησή του να μπορεί ευκολότερα να απολύει ανεπαρκώς «πιστούς» στρατιωτικούς ώστε οι διάδοχοί τους να οφείλουν την επαγγελματική τους επιβίωση, στην Τουρκία του του δήθεν πραξικοπήματος του 2016 που έδωσε στον Ερντογάν μια δικαιολογία για να καταλάβει τον έλεγχο της στρατιωτικής εκπαίδευσης, την προαγωγή υψηλόβαθμων αξιωματικών, το σύστημα στρατιωτικής δικαιοσύνης και το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο της Τουρκίας κλπ.

Οι επαγγελματίες αξιωματικοί δεν είναι, στην πραγματικότητα, απλοί «πιστοί» πολίτες, επειδή τα πιστεύω τους βρίσκονται αλλού: με το συνταγματικό καθεστώς ή με τις ένοπλες δυνάμεις ως θεσμό. Ως εκ τούτου, από τη στιγμή που οι πιο αδύναμοι θεσμοί έχουν καταρρεύσει, οι λαϊκιστές συχνά επιδιώκουν να αναλάβουν τον στρατό διώχνοντας επαγγελματίες και προωθώντας τους «πιστούς». Εάν αυτή η επιθετική τους προσέγγιση αποτύχει, επιδιώκουν να υποβαθμίσουν τη θέση και τη νομιμότητα του στρατού εξαπολύοντας πολιτικές επιθέσεις σε ανώτερους αξιωματικούς, παρουσιάζοντάς τους ως ανίκανους ή ως απλούς πολιτικούς με στολή. Ο εθισμός είναι πολύ καλός σιγαστήρας.

Ο υποψήφιος του Τραμπ για υπουργός Άμυνας, Pete Hegseth,δήλωσε τον Νοέμβριο 2024 ότι «η πιο ανόητη φράση στον πλανήτη Γη στον στρατό είναι «η διαφορετικότητά μας είναι η δύναμή μας», ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος το 2020, είχε αποκαλέσει τους Αμερικανούς στρατιώτες που πέθαναν στην υπηρεσία «κορόιδα» ή/και «χαμένους», όταν έχασε την δημόσια υποστήριξή της ηγεσίας τους.

Εάν ο ΥΕΘΑ και οι υποστηρικτές του έχουν καταφέρει να χαρακτηρίσουν τους ανώτερους αξιωματικούς του στρατού ως μια ομάδα μη εκλεγμένων και ακαταλόγιστων πολιτικών ακτιβιστών, τότε η ομάδα του δικαιολογείται να τους συμπεριφέρεται όπως θα φέρεται σε οποιουσδήποτε πολιτικούς διορισμένους – διατηρώντας τους στην εξουσία όσο είναι χρήσιμοι και πιστοί και απολύοντάς τους όταν δεν είναι.

Τόσο ο σεβασμός του στρατού, όπως κάνουν οι λαϊκιστές στην αρχή, όσο και η υπονόμευση της ανεξαρτησίας και του επαγγελματισμού του στρατού έχουν υψηλό κόστος. Οι επιθέσεις των λαϊκιστών ηγετών υπονομεύουν την εμπιστοσύνη του κοινού στις ένοπλες δυνάμεις, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να βλάψει τόσο τη στρατολόγηση όσο και τη διατήρηση. Συντονισμένη πολυετής έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία, το Ισραήλ, το Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ την τελευταία πενταετία απέδειξε ότι αυτές οι επιθέσεις επιτυγχάνουν το πολιτικό αποτέλεσμα αλλά προκαλούν πραγματική ζημιά στο στράτευμα. Διαπίστωσε ότι οι ερωτηθέντες που έβλεπαν τους στρατιώτες ως πατριώτες και καλούς πολίτες, είτε επειδή ήταν πεποίθησή τους ή επειδή έχουν παρακινηθεί να έχουν μια τέτοια άποψη, είχαν περισσότερες πιθανότητες να υποστηρίξουν μελλοντικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η συγκεκριμένη έρευνα έδειξε, επίσης, ότι η κατοχή ρομαντικών πεποιθήσεων για τους στρατιώτες έκανε τους ανθρώπους πιο πιθανό να πιστεύουν ότι οι στρατιώτες είναι πρόθυμοι να διακινδυνεύσουν κάτι που, με τη σειρά του, τους έκανε λιγότερο διατεθειμένους να αντιταχθούν σε μια στρατιωτική επιχείρηση. Επίσης, πιθανοί νεοσύλλεκτοι οδηγούνται στο να δουν τα κορυφαία στελέχη ενός στρατού ως υδροκέφαλους ή ελιτιστές, είναι λιγότερο πιθανό να θέλουν να εμπιστευτούν τη ζωή τους σε τέτοιους ηγέτες.

Ακόμη χειρότερα, οι προσπάθειες των λαϊκιστών να διαβρώσουν τον επαγγελματισμό και την αυτονομία των ενόπλων δυνάμεών τους, να εγκαταστήσουν πιστούς και να στριμώξουν τον στρατό στη θέλησή τους γενικότερα, υποβάθμισαν τη στρατιωτική αποτελεσματικότητα, μεγέθυναν την αναξιοκρατία και οδήγησαν στελέχη, με άλλα προσόντα, εκτός στρατεύματος. Είναι πασίγνωστο το κύμα παραιτήσεων στο Πολεμικό Ναυτικό και όχι μόνον.

Τέλος, όταν ο στρατός είναι πολιτικοποιημένος, οι αξιωματικοί έχουν ισχυρά κίνητρα να μην παρέχουν ειλικρινείς συμβουλές στους πολίτες και ο δημόσιος διάλογος για στρατιωτικές υποθέσεις εξαθλιώνεται. Σε μια δημοκρατία οι πολιτικοστρατιωτικές σχέσεις θα πρέπει να είναι ένας «διάλογος διαλεκτικής».

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Ο ΥΕΘΑ έχει το νόμιμο δικαίωμα να απολύει ανώτατους στρατιωτικούς στους οποίους έχει χάσει την εμπιστοσύνη του. Οι ΕΔ οφείλουν να υπακούσουν στις νόμιμες εντολές του ΥΕΘΑ, ακόμη κι αν οι αξιωματικοί απομακρύνθηκαν χωρίς σύνεση. Όμως, είναι υποχρέωση του στρατεύματος να βοηθά τον ΥΕΘΑ να λάβει τεκμηριωμένες και σωστές αποφάσεις. Οι αξιωματικοί μπορούν και πρέπει να προσπαθούν σθεναρά να πείσουν τον Υπουργό για την άποψή τους, αλλά δεν μπορούν απλά να υποκαταστήσουν τη δική τους κρίση με εκείνη του Υπουργού, ακόμα κι αν πιστεύουν ότι η πολιτική του είναι εσφαλμένη ή στενοκεφαλιά.

Ο μετασχηματισμός του επαγγελματικού στρατού σε δύναμη πατρωνίας, δεσμευμένη από πίστη στον ΥΕΘΑ και τις ιδεολογικέςτου εκλάμψεις παρά από σθεναρά πίστη στο Σύνταγμα και τον Θεσμό, δεν θα κάνει την χώρα μας πιο ασφαλή ούτε τη δημοκρατία μας ισχυρότερη. Η πολιτικοποίηση σιωπής των προαγωγών και των διορισμών υποβαθμίζει τόσο την ποιότητα των αξιωματικών όσο και τις συμβουλές τους προς τους πολιτικούς φορείς χάραξης πολιτικής.

Η ιστορία της λαϊκιστικής αναποτελεσματικής ηγεσίας διδάσκει ότι, συνήθως, οδηγεί στην απογοήτευση και είναι αποτέλεσμα έλλειψης ή απώλειας βασικών χαρακτηριστικών και ικανοτήτων. Είναι ο οδηγός της αλαζονείας, η οποία δημιουργεί υπερβολική αυτοπεποίθηση, ο ηγέτης απομακρύνεται από την πραγματικότητα χάνοντας την επαφή με τα γεγονότα, ενώ λειτουργεί εις βάρος των δημοκρατικών πολιτικο-στρατιωτικών σχέσεων καθώς και της εθνικής ασφάλειας της χώρας.

ΚΟΣΜΑΣ ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ

Επίτιμος Α/ΓΕΝ

militaire.gr