Η Κόζα Νόστρα «παντρεύτηκε» τον καπιταλισμό  

«Η πανδημία του Covid-19 αύξησε την “επιχειρηματική” δύναμη της Iταλικής Μαφίας η οποία  μπορεί  πλέον να στοχεύει σε  κονδύλια που μέχρι τώρα, η ΕΕ παρείχε ως οικονομική ανακούφιση σε κατηγορίες  που πλήττονται περισσότερο, εξ’ αιτίας των  περιορισμών που προκύπτουν από την έκτακτη υγειονομική κρίση», αναφέρεται μεταξύ άλλων στην τελευταία έκθεση της Ιταλικής Διεύθυνσης Ερευνών Κατά της Μαφίας (DIA).

Oι εξειδικευμένοι αξιωματικοί όμως, για πρώτη φορά στα χρονικά  κάνουν λόγο και για μια λιγότερο βίαιη Κόζα Νόστρα, η οποία «έχει βελτιώσει περαιτέρω τις τεχνικές διείσδυσης στον οικονομικό, επιχειρηματικό και πολιτικό κόσμο».

Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός πως η DIA αποκαλύπτει ότι η Σιτσιλιάνικη Μαφία την ώρα που αλλάζει, παραμένει ακόμα χωρίς έναν ισχυρό «Κάπο». Δηλαδή ένα αφεντικό κοινά αποδεκτό και δημοφιλές, όπως υπήρξαν στο πρόσφατο παρελθόν οι Τοτό Ριίνα και Μπερνάντο Προβεντσάνο.

Σημειώνεται πως  το 2018 αν και υπήρξε προσπάθεια να συγκροτηθεί εκ νέου η «Κούπολα» (Επιτροπή των αφεντικών) με υποψήφιο για τη θέση του αρχηγού των αρχηγών, έναν 80χρονο ιδιοκτήτη χρυσοχοείου από το Παλέρμο, τον Σέτιμο Μινέο, οι επιχειρήσεις των Καραμπινιέρι άλλαξαν τα σχέδια. Με την έκθεση αυτή, οι Αρχές φέρεται να βάζουν τέλος και στην ηγεμονία  του νούμερο ένα καταζητούμενου – εδώ και πολλά χρόνια -,  Ματέο Μεσίνα Ντενάρο ή «Ντιαμπολίκ», ως καθοδηγητή της Οργάνωσης αν και στην πιάτσα κάποιοι τον αναφέρουν ακόμα ως «αρχηγό των αρχηγών»

Όπως τονίζει η DIA, «χωρίς πλέον διακεκριμένα αφεντικά, η Κόζα Νόστρα δεν είναι σε θέση να ανασυνθέσει την “Επιτροπή” και τώρα εφαρμόζει κυρίως “οριζόντια”σχέδια λήψης αποφάσεων, εντείνοντας ταυτόχρονα και τις σχέσεις, με  ξένες φαμίλιες. Δεν παραμελεί φυσικά την  ευκαιρία να βάζει χέρι στα ευρωπαϊκά κεφάλαια και στη διακίνηση ναρκωτικών».

Από την πλευρά της η Ιταλίδα υπουργός Εσωτερικών, Λουτσιάνα Λαμοργκέζε, παρουσιάζοντας τα στοιχεία για την Ιταλική Μαφία στο κοινοβούλιο ανέφερε: «Με την αρρυθμία που προκαλείται λόγω της αναπάντεχης υγειονομικής κρίσης, η μακροχρόνια τάση των εγκληματικών οργανώσεων να διεισδύουν στον υγιή οικονομικό και κοινωνικό ιστό της χώρας τώρα λόγω της συγκυρίας, έχει ενισχυθεί περαιτέρω. Η Μαφία, με τους αστείρευτους οικονομικούς πόρους σε ρευστό, που αποκτήθηκαν – ως γνωστό με παράνομα μέσα- τώρα τους διοχετεύει, ώστε να” βοηθήσει” άτομα και εταιρείες που ευρισκόμενες σε δεινή οικονομική θέση,  με αυτόν τον τρόπο, υποδουλώνονται σε αυτήν. Αυτή είναι η στρατηγική της Μαφίας για το ξέπλυμα χρήματος, αλλά και για συμμετοχή σε δημόσιες συμβάσεις».

Ο εκσυγχρονισμός της Μαφίας  με επανεπενδύσεις κεφαλαίων σε αδύναμα οικονομικά στρώματα

Κατά τον Ιταλό Εθνικό Εισαγγελέα κατά της Μαφίας, Φεντερίκο Καφιέρο ντι Ράχο,  «o εκσυγχρονισμός της Μαφίας ολοκληρώνεται με επανεπένδυση κεφαλαίων σε αδύναμα οικονομικά στρώματα. Δηλαδή σε εκείνα, που δεν έχουν πλέον πρόσβαση σε τραπεζική πίστωση λόγω της κρίσης. Η Μαφία, δεν χρειάζεται να υπογράφει έγγραφα, δεν χρειάζονται έγγραφα. Αντιθέτως, αποκρύπτει την παράνομη συμπεριφορά της  με την προβολή μόνο φαινομενικά υγιών συναλλαγών, κι έτσι εισέρχεται στην αγορά της νόμιμης οικονομίας. Αυτό είναι πραγματικά ανησυχητικό. Όλα αυτά για τις ύποπτες συναλλαγές έχουν περιέλθει σε γνώση μας από τις εμπορικές ενώσεις σε όλη  την επικράτεια».

Η αποτυχία συγκρότησης της «Κούπολα» και τα δίκτυα της επαρχίας  

Στη Σικελία υπάρχουν πια και ετερογενείς εγκληματικές οργανώσεις. Όμως στις επαρχίες Παλέρμο, Τράπανι και Αγκριτζέντο, η Κόζα Νόστρα εξακολουθεί να κατέχει την ηγεμονία. Παρόλο που δεν μπόρεσε να δημιουργήσει ένα ανώτατο διοικητικό όργανο για τον καθορισμό των πιο λεπτών ζητημάτων, φαίνεται να έχει υιοθετήσει έναν συντονισμό ο οποίος βασίζεται στην ανταλλαγή κατευθυντήριων γραμμών μεταξύ επιφανών αρχηγών των διαφόρων περιοχών που ελέγχει ακόμα και από διαφορετικές επαρχίες.

Ο Γενικός Διευθυντής κατά του Oργανωμένου Εγκλήματος στην Ιταλία, Φραντσέσκο Μεσίνα, επισημαίνει ότι «η Κόζα Νόστρα της Σικελίας, στερημένη από ικανούς ηγέτες, βρέθηκε αναγκασμένη να διαμορφώσει τα σχέδια  λήψης αποφάσεων, τηρώντας μια πιο “οριζόντια” και συντονισμένη διαδικασία. Με άλλα λόγια, έχει προσανατολιστεί προς την αναζήτηση μεγαλύτερης αλληλεπίδρασης μεταξύ των διαφόρων επαρχιακών δικτύων».

Νέες σχέσεις με οικογένειες από το εξωτερικό

«Ορισμένα μέλη της Οργάνωσης φαίνεται επίσης να στοχεύουν στην αναθέρμανση των σχέσεων με τα ιστορικά παρακλάδια τους στο εξωτερικό. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πρόσφατες και επαναλαμβανόμενες ενδείξεις για σημαντικές συναντήσεις με ξένες οικογένειες», αποκαλύπτει η DIA.

«Aν και υπάρχουν άλλες μικρές εγκληματικές οργανώσεις στις περιοχές τους οι οποίες προσπαθούν να μιμηθούν την οργάνωσή τους μέσω φατριών, τα στελέχη της Κόζα Νόστρα  αποφεύγουν  προς το παρόν τις συγκρούσεις με άλλες οικογένειες» .

Η «Stidda» είναι ο μεγαλύτερος αντίζηλος

Ακόμα ένα σημαντικό στοιχείο που σημειώνουν για πρώτη φορά  οι ερευνητές της DIA, είναι η εξάπλωση της «Stidda». Πρόκειται για μια οργάνωση –  αντίζηλος της Σιτσιλιάνικης Μαφίας, που δραστηριοποιείται στο κέντρο και στον νότο της Σικελίας. «Stidda» σημαίνει  αστέρι στη σιτσιλιάνικη διάλεκτο. Γι’ αυτό,  τα μέλη της, έχουν τατουάζ με αυτό.

«Η Κόζα Νόστρα, τείνει μάλλον να επιδιώξει μια συμφωνία με τα μέλη της “Stidda”, για διαχωρισμό των παράνομων επιχειρήσεων. Πρόσφατα,  μέλη της ” Stidda “, έκαναν ένα ποιοτικό άλμα:  από ομάδες  αφιερωμένες κυρίως σε ληστείες, έγιναν  ομάδες ικανές να διεισδύσουν στον οικονομικό και επιχειρηματικό ιστό της βόρειας Ιταλίας», τονίζεται στην έκθεση.

Στο ανατολικό τμήμα της Σικελίας υπάρχουν και άλλες μικρότερες εγκληματικές ομάδες με συγκεκριμένα συμφέροντα αλλά με περιορισμένη εδαφική επιρρροή, οι οποίες ωστόσο βρίσκονται υπό τη σφαίρα επιρροής της Κόζα Νόστρα, λειτουργώντας συχνά χωρίς ιδιαίτερους ηθικούς φραγμούς

Τυχερά παιχνίδια και ναρκωτικά

Παλέρμο

Τα συμφέροντα γύρω από τα οποία επικεντρώνεται η δράση της Ιταλικής Μαφίας είναι πάντα τα ίδια, καταλήγουν οι ερευνητές. «Εκβιασμοί, τοκογλυφία, διακίνηση ναρκωτικών, παράνομος τζόγος. Σε αυτά προστίθεται και o έλεγχος της οικονομίας των περιοχών που δραστηριοποιείται. Η διείσδυση γίνεται κυρίως στους τομείς των κατασκευών, σε χωματουργικές εργασίες, σε προμήθειες αδρανών υλικών, στη διαχείριση απορριμμάτων, στη διαχείριση υπηρεσιών που αφορούν στα νεκροταφεία και στις μεταφορές. Εν τωμεταξύ το ενδιαφέρον στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών συνεχίζει να αυξάνεται διότι αποτελούν το κατάλληλο εργαλείο τόσο για το ξέπλυμα χρήματος όσο και για τον πολλαπλασιασμό των  παράνομων κερδών ενόψει σχετικά περιορισμένων κινδύνων».

Κρατικά κεφάλαια, εκβιασμοί και συνεργασίες με πολιτικούς

Η διείσδυση της Ιταλικής Μαφίας είναι επίσης έντονη σε τομείς όπως οι κρατικές επιχορηγήσεις, αλλά και σε περιπτώσεις παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, στην γεωργία και στην κτηνοτροφία. Αυτό, επιτυγχάνεται με τη συνεργασία διεφθαρμένων πολιτικών και αξιωματούχων, αλλά και των τοπικών Αρχών.

«Oι κάθε είδους εκβιασμοί, παραμένουν στη βάση του modus operandi κάθε μαφιόζικης οργάνωσης, όπως αυτή κι αν ονομάζεται, και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Οι εκβιασμοί είναι και μέσον που βοηθά τις οργανώσεις στην αναδιοργάνωση ενώ ταυτόχρονα με τις παράνομες απολαβές μπορούν και φροντίζουν τα μέλη τους, τους κρατούμενούς τους και τις οικογένειές τους. Η εκβιαστική δραστηριότητα εγγυάται και τον αποτελεσματικό έλεγχο στην επικράτεια. Επιβάλλονται σε προμηθευτές, στη διακίνηση αγαθών, σε χώρους  εργασίας αλλά και σε υπεργολαβίες απασχολώντας  πολλά άτομα που συνδέονται με την οργάνωση της Μαφίας. Η ατζέντα δημιουργεί επομένως μια οικονομική και εργασιακή πρόκληση, αφού οι οργανώσεις ουσιαστικά είναι επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους».

Χρησιμοποιούν για «πιστόλι», ξένες εγκληματικές ομάδες

«Η μαφία της Σικελίας ανέχεται υπό τον έλεγχό της δραστηριότητες από εγκληματικές οργανώσεις που δεν είναι ιταλικές, σε τομείς όμως που δεν έχουν άμεσο ενδιαφέρον για αυτήν και ενίοτε τις χρησιμοποιεί σε περιθωριακούς ρόλους συνεργασίας. Ωστόσο, εδώ, πρέπει να ξεχωρίσουμε τη Νιγηριανή Μαφία η οποία έχει σημαντική παρουσία στη Σικελία και σε όλη την Ιταλία. Η συγκεκριμένη Μαφία είναι ισχυρά εδραιωμένη στο Παλέρμο και την Κατάνια, αλλά και στην Καλτανισέτα, αποκτώντας έδαφος στους τομείς των ναρκωτικών της εμπορίας ανθρώπων και της πορνείας», σημειώνει το ερευνητικό διαϋπηρεσιακό σώμα, που υπάγεται στο Τμήμα Δημόσιας Ασφάλειας.

Περισσότερες επιχειρήσεις και λιγότερη βία

Η δύσκολη οικονομική κατάσταση που επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο από την πανδημία, αποτελεί ευκαιρία για τις οικογένειες της Μαφίας με την μεγαλύτερη ρευστότητα, αλλά  αποτελεί και λόγο διενέξεων με τις οικογένειες που χρηματοδοτούνται κυρίως μέσω εκβιασμών.

Συνεπώς, διαμορφώνεται ένα πλαίσιο, που διευκολύνει την αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ των διαφόρων ομάδων με επακόλουθο τις εντάσεις, ειδικά σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν ιδιαίτεροι δεσμοί μεταξύ τους.

«Παρόλο όμως που το φαινόμενο της Μαφίας δείχνει μια ολοένα μεγαλύτερη τάση για εξέλιξη και προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες κοινωνικές, οικονομικές και εδαφικές συνθήκες και τείνει όλο και περισσότερο να θεωρεί τις πράξεις της κατάφωρης βίας ως έσχατη λύση, καλό είναι να θυμόμαστε ότι η βία αποτελεί τη φύση της Κόζα Νόστρα και ως εκ τούτου μπορεί πάντα να αναδυθεί εάν κριθεί αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων της», λέει το report.

Η επίθεση στα περιουσιακά στοιχεία της Kόζα Νόστρα

Νέες προκλήσεις διακρίνονται στον ορίζοντα  για τη Σικελία, η οποία καλείται να ανοικοδομήσει το επιχειρηματικό και εμπορικό δίκτυό της μετά την πανδημία αλλά και να περιορίσει την εξάπλωση της Μαφίας.

H σύλληψη του αρχηγού των αρχηγών, του 80χρονου Σέτιμο Μινέο το 2018

Ο Γενικός Διευθυντής κατά του Oργανωμένου Εγκλήματος στην Ιταλία, τονίζει ότι «για να γίνει πιο αποτελεσματική η δραστηριότητα των διωκτικών Αρχών, είναι απαραίτητο να υποστηρίξουμε συνεχείς κατασχέσεις παράνομων περιουσιακών αγαθών, να χτυπάμε τις δυνάμεις τους, ταυτόχρονα, στην αχίλλειο πτέρνα τους. Η επιθετικότητα εναντίον των παράνομα συσσωρευμένων περιουσιακών αγαθών επηρεάζει αρνητικά την οικονομική ισχύ των οργανώσεων της Μαφίας και κατά συνέπεια, την οργανωτική, στρατιωτική, διοικητική και λειτουργική της ικανότητα, τις στρατηγικές της, αλλά και την αξιοπιστία της μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο που ενεργεί».

Τι ετοιμάζουν τα αφεντικά στο μέλλον ;

Ιταλός ερευνητής των εγκληματικών οργανώσεων τύπου Μαφίας, επισημαίνοντας πως θέλει να κρατήσει την ανωνυμία του, δηλώνει στο zougla.gr: «Η Κόζα Νόστρα άντεξε στον χρόνο διότι πάντα είχε τη δυνατότητα να προσαρμόζεται αλλά και να βρίσκεται πιο μπροστά, ακόμα κι αν οι Αρχές νόμιζαν πως έχουν κάνει καίρια χτυπήματα. Φυσικά και εκσυγχρονίζεται. Το γεγονός όμως ότι η οργάνωση μπορεί και παραμένει χωρίς ένα δημοφιλές αφεντικό των αφεντικών είναι κάτι το οποίο με προβληματίζει. Από την εποχή των πραγματικών εκτελέσεων, περνάμε στην εποχή των οικονομικών εκτελέσεων. Ίσως να κατάλαβαν πως η δημοφιλία δεν χρειάζεται πια αλλά προσωπικά πιστεύω ότι τα νέα αφεντικά με τις συμβουλές των παλαιών ετοιμάζουν κάτι αθόρυβα που δεν μπορούμε να το δούμε άμεσα. Όπως η “Ντράγκετα” (μαφία της Καλαβρίας), έχει κατακτήσει τον πλανήτη αθόρυβα. Κι όπως ο χρόνος έχει δείξει άλλωστε, η Κόζα Νόστρα είναι μια οργάνωση η οποία έχει μάθει να κάνει υπομονή. Μπορεί να περιμένει για καιρό, δεν βιάζεται για την επόμενή της κίνηση».

Χρήστος Μαζάνης

zougla.gr