Κρίση στην Ουκρανία: Ακύρωσε τη συνάντηση με τον Λαβρόφ ο Μπλίνκεν – «Δεν έχει κανένα νόημα σε αυτό το στάδιο»

Αντιμέτωπη με τον μεγαλύτερο κλυδωνισμό της στον 21ο αιώνα βρίσκεται η διεθνής τάξη πραγμάτων, καθώς η αναγνώριση των «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ από τη Ρωσία, δεν απειλεί μόνο το μεταψυχροπολεμικό status quo στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά κυρίως τις λεπτές, γεωπολιτικές ισορροπίες μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, πυροδοτώντας ποικίλους συνειρμούς αναφορικά με την αναβίωση ψυχροπολεμικού κλίματος.

Σε Ουάσιγκτον, Μόσχα, Νέα Υόρκη, Βρυξέλλες, Βερολίνο, Λονδίνο και Παρίσι έχει σημάνει «κόκκινος συναγερμός», ενώ υπό το βάρος των καταιγιστικών εξελίξεων, συνεδρίασε χθες εκτάκτως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, συμπεραίνοντας πως «η Ρωσία πέταξε τη μάσκα». Στήριξη στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας πρόσφεραν την ίδια ώρα ομόφωνα και οι επτά ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη (G7), ενώ υπ’ ατμόν βρίσκεται το ΝΑΤΟ, αναμένοντας ταυτόχρονα «επίθεση ευρείας κλίμακας από τη Ρωσία στην Ουκρανία».

Επιστροφή με διακριτικά

Μολονότι επίκεντρο της διεθνούς κρίσης, αλλά και της κινητοποίησης της διεθνούς οργάνωσης αποτελεί η Ουκρανία, η βαθιά ανησυχία των δυτικών κρατών, ωστόσο, για τις πραγματικές προθέσεις της Μόσχας -όπως εκφράστηκε χθες δια στόματος του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν– εδράζεται κυρίως στην «αλλαγή βαθμίδας» και όχι τόσο στην πρωτοβουλία του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντιμίρ Πούτιν να υπογράψει το διάταγμα αναγνώρισης των δύο «Λαϊκών Δημοκρατιών» στην περιοχή του Ντονμπάς.

Συγκεκριμένα, έντονο προβληματισμό στους Δυτικούς προκαλεί η επιλογή της επιστροφής της Μόσχας σε ένα παλιό -και εν πολλοίς γνωστό μέτωπο- αυτό της Ουκρανίας, για δεύτερη φορά μετά το 2014. Αυτή τη φορά, όμως, με τον τακτικό της στρατό παρατεταγμένο στη συνοριακή γραμμή με τη γειτονική της χώρα (τουλάχιστον σε 5 σημεία) και με τα ρωσικά στρατιωτικά διακριτικά σε κοινή θέα, δηλαδή σε πλήρη αντιδιαστολή με την «υπόγεια» και περιορισμένη εισβολή της Μόσχας στην Κριμαία 8 χρόνια πριν, αναβαθμίζοντας κατακόρυφα το επίπεδο της απειλής προς το Κίεβο και τους συμμάχους του.

Μπάιντεν: Αρχή μιας εισβολής

Το διεθνή αναβρασμό με φόντο τις αναθεωρητικές κινήσεις της Ρωσίας, αποτύπωσε γλαφυρά χθες ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, επισημαίνοντας ότι οι ουκρανικές περιοχές, τις οποίες η Ρωσία αναγνώρισε ως ανεξάρτητα κράτη αφορούν ακόμη και εδάφη που δεν ελέγχονται επί του παρόντος από τους αυτονομιστές, ώστε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν να «επεξεργάζεται δικαιολογίες για να πάει πολύ πιο μακριά». Υπό αυτό το πρίσμα, ο Αμερικανός Πρόεδρος εκτίμησε πως «αυτό είναι η αρχή μιας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία» και συμπλήρωσε με νόημα πως «δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η Ρωσία είναι αυτή που επιτίθεται, εμείς, επομένως, έχουμε επίγνωση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε».

«Δεν θέλουμε πόλεμο με τη Ρωσία»

Ανακοινώνοντας, παράλληλα, δέσμη κυρώσεων προς τη ρωσική πλευρά, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε λόγο για «μία κατάφωρη παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας», για αυτό «και απαιτούμε καθολική αντίδραση από τη διεθνή κοινότητα», σημείωσε. Ο ίδιος εμφανίστηκε βέβαιος για το ενδεχόμενο ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, σχολιάζοντας πως «αν δεν είχε σκοπό να επιτεθεί, δεν θα συγκέντρωνε δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και οπλισμό στα σύνορα με την Ουκρανία, ούτε θα μετέφερε φιάλες με αίμα και θα έστηνε νοσοκομείο στην περιοχή».

«Δεν θέλουμε πόλεμο με τη Ρωσία και το ξεκαθαρίζω, ότι οι ενέργειές μας είναι αμυντικές» ξεκαθάρισε την ίδια ώρα ο Τζο Μπάιντεν, διαμηνύοντας προς την Μόσχα ότι «θέλουμε όμως να στείλουμε ένα μήνυμα: ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μαζί με τους συμμάχους μας θα υπερασπιστούν κάθε εκατοστό της επικράτειας του ΝΑΤΟ».

«Δεν έχει νόημα σε αυτό το στάδιο»

Η σφοδρότητα της αμερικανικής αντίδρασης εκδηλώθηκε -λίγες ώρες μετά το διάγγελμα του Προέδρου των ΗΠΑ- και μέσω της ακύρωσης της συνάντησης του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν με το Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, παρά τη δεκτικότητα του ενοίκου του Λευκού Οίκου να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι ανακοίνωσε ότι δεν θα συναντηθεί αύριο Πέμπτη όπως ήταν προγραμματισμένο με τον ρώσο ομόλογό του, μετά την αναγνώριση από τη Μόσχα ως ανεξαρτήτων κρατών των δύο αποσχισθεισών αυτοανακηρυγμένων Λαϊκών Δημοκρατιών στην ανατολική Ουκρανία. «Τώρα που βλέπουμε ότι η εισβολή άρχισε και ότι η Ρωσία απέρριψε καθαρά τη διπλωματία, δεν έχει κανένα νόημα μια συνάντηση σε αυτό το στάδιο», δήλωσε ο κ. Μπλίνκεν κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον ουκρανό ΥΠΕΞ, τον Ντμίτρο Κουλέμπα.

«Δεν θα επιτρέψουμε στη Ρωσία να χρησιμοποιεί τη διπλωματία ως προκάλυψη ενώ την ίδια στιγμή ταχύνει το βήμα της στον δρόμο της σύγκρουσης και του πολέμου», πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Δήλωσε πάντως διατεθειμένος να συνεχίσει τις διπλωματικές προσπάθειες «αν η Ρωσία είναι έτοιμη να λάβει επαληθεύσιμα μέτρα για να αποδείξει στη διεθνή κοινότητα (…) πως μιλάει σοβαρά όταν αναφέρεται σε αποκλιμάκωση και εξεύρεση διπλωματικής λύσης».

«Αν η Μόσχα αλλάξει συμπεριφορά, είμαι διατεθειμένος να συζητήσω», πρόσθεσε. Όμως η Ρωσία «πρέπει να δείξει ότι μιλάει σοβαρά. Οι τελευταίες 24 ώρες έδειξαν το ακριβώς αντίθετο», επέμεινε. Ο αμερικανός υπουργός διεμήνυσε ότι οι οικονομικές κυρώσεις που ανακοίνωσε νωρίτερα ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν θα είναι οι τελευταίες εάν ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πραγματώσει τις απειλές του εναντίον της Ουκρανίας. «Σε κάθε νέα κλιμάκωση από μέρους της Ρωσίας, θα αντιδρούμε με νέα ταχύτατα και σκληρά μέτρα, σε συντονισμό με τους συμμάχους μας, επιπλέον αυτών που ανακοινώθηκαν», προειδοποίησε.

Πούτιν: Να απαρνηθεί το ΝΑΤΟ το Κίεβο

Σε ένα σκηνικό παράλληλων μονολόγων σε επίπεδο ηγετών και με τη ρωσική πολεμική μηχανή να προθερμαίνεται στα σύνορα με την Ουκρανία, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε χθες πως οι Συμφωνίες του Μινσκ «πέθαναν» πολύ πριν από την αναγνώριση των «λαϊκών Δημοκρατιών» με ευθύνη του Κιέβου, προαναγγέλλοντας επιπλέον την αποστολή βοήθειας στο Ντονμπάς, ανάλογα με τις συνθήκες που θα διαμορφωθούν στο πεδίο.

«Κλειδί» για να ξεδιπλωθεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνιστά και το «πράσινο φως» που άναψε χθες το ρωσικό Κοινοβούλιο ως προς την κινητοποίηση μονάδων του στρατού στο εξωτερικό, με το Ρώσο Πρόεδρο να επαναλαμβάνει ταυτόχρονα το βασικό του ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από την «αποκόλληση» της Ουκρανίας από τη δυτική σφαίρα επιρροής.

«Η καλύτερη λύση αυτή τη στιγμή, είναι το Κίεβο να εγκαταλείψει την πρόθεσή του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ» δήλωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν και γνωστοποίησε ότι η Μόσχα θα παρέχει «όλους τους τύπους βοήθειας, συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής» στους επαναστάτες της Ανατολικής Ουκρανίας. «Το πιο σημαντικό σημείο είναι ένας ορισμένος βαθμός αποστρατιωτικοποίησης της σημερινής Ουκρανίας» περιέγραψε ακόμη ο Ρώσος Πρόεδρος, αποτυπώνοντας δημόσια τη θεώρησή του για μια Ουκρανία ως αναπόσπαστο μέρος του ρωσικού «ζωτικού χώρου», λόγω της μεταξύ τους «διαφορετικής» ιστορικής σχέσης.

Ντόμινο αντιδράσεων

Η πρόσδεση της Ρωσίας στην πολιτική της ισχύος βρίσκει την ίδια ώρα απέναντι της όλους τους διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, αλλά και τις ισχυρότερες πρωτεύουσες του πλανήτη. Ενδεικτικό του κλίματος αποτελεί το γεγονός ότι η Κίνα συνέστησε αυτοσυγκράτηση (παρά τους στενούς δεσμούς που αναπτύσσει το τελευταίο διάστημα με την Μόσχα), ενώ ως απαράδεκτη αποτίμησε την ενέργεια Πούτιν να αναγνωρίσει τις δύο «Λαϊκές Δημοκρατίες» και ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Στις Βρυξέλλες, «η Ρωσία έχει κατασκευάσει αυτήν την κρίση» εξήγησε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη Ρωσία, την οποία κατηγόρησε σε υψηλούς τόνους ότι δεν σέβεται τις διεθνείς της υποχρεώσεις και παραβιάζει τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου. «Η Ρωσία έχει κατασκευάσει αυτή την κρίση και είναι υπεύθυνη για την τρέχουσα κλιμάκωση», ανέφερε χαρακτηριστικά η Πρόεδρος της Κομισιόν.

Πόλεμος Επιλογής

«Δεν είναι ποτέ αργά για να παγώσει μια επίθεση», ήταν το μήνυμα που επέλεξε, ωστόσο, να στείλει χθες ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ κι ενώ η Συμμαχία έθεσε σε ετοιμότητα τη δύναμη ταχείας αντίδρασης, σε περίπτωση ευρείας επίθεσης της Μόσχας, όπως ανακοίνωσε ο Γενς Στόλτενμπεργκ.

Προειδοποιήσεις επί του στρατιωτικού σκέλους, απηύθυνε χθες προς την Μόσχα και ο επικεφαλής του Πενταγώνου. Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί ακόμη να αποφύγει έναν πλήρους κλίμακας «πόλεμο επιλογής», τόνισε ο Λόιντ Όστιν, με δεδομένο ότι «οι επόμενες ώρες και ημέρες θα είναι κρίσιμες. Ο κίνδυνος μείζονος σύρραξης είναι πραγματικός και πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία», όπως εκτίμησε -κατά την έναρξη της κατεπείγουσας συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας τουΟΗΕ για την ουκρανική κρίση- η Αναπληρώτρια γενική γραμματέας του ΟΗΕ αρμόδια για τις πολιτικές υποθέσεις, η Ρόουζμερι Ντικάρλο.

Υπό το φόβο της ρωσικής εισβολής, μερική επιστράτευση ανακοίνωσε χθες ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι καλεί εφέδρους για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Σε κάθε περίπτωση, μαθητές στο Χάρκοβο εκπαιδεύονται ήδη στη χρήση αλεξίσφαιρων και εκρηκτικών τις τελευταίες ημέρες, ενώ κάνουν και ασκήσεις εκκένωσης και χορήγησης πρώτων βοηθειών. Σύμφωνα με ανακοίνωση του στρατού, ένας Ουκρανός στρατιώτης σκοτώθηκε και άλλοι έξι τραυματίστηκαν μόνο χθες, σε βομβαρδισμούς των φιλορώσων αυτονομιστών στην περιοχή του Λουχάνσκ, καθώς κλιμακώνεται μέρα με την μέρα η ένταση στην περιοχή.

Στο ενδιάμεσο, μια στρατιωτική αυτοκινητοπομπή αποτελούμενη από περισσότερα από 100 φορτηγά γεμάτα με στρατιώτες θεάθηκε να κατευθύνεται προς τα ουκρανικά σύνορα, στην περιοχή Μπέλγκοροντ της Ρωσίας, όπως ανέφερε ένας αυτόπτης μάρτυρας χθες, στο πρακτορείο Reuters. Στόχος, άλλωστε, της Μόσχας αποτελεί η οικοδόμηση στρατιωτικών βάσεων στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ, ανοίγοντας το δρόμο για την ανάπτυξή τους, μετά τη συμφωνία αναγνώρισης των αυτονομιστών ηγετών της περιοχής από τη Ρωσία, καθώς αμφότερα τα δύο μέρη δεσμεύονται να υπερασπιστούν το ένα το άλλο, στο κείμενο που συνυπέγραψαν.

Πριν καν στεγνώσει το μελάνι των υπογραφών, όμως, το Κίεβο υποστηρίζει ότι πάνω από 10.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν μπει ήδη, σε περιοχές που ελέγχονται από φιλορώσους αυτονομιστές στην Ανατολική Ουκρανία, μέσα σε διάστημα μόλις 12 ωρών, εκκινώντας στην πράξη τη διαδικασία της ρωσικής εισβολής επί ουκρανικού εδάφους. Ειδικότερα, εικάζεται ότι έξι χιλιάδες Ρώσοι στρατιώτες είναι ήδη στο Ντονέτσκ, πέντε χιλιάδες στο Λουχάνσκ και 1.500 στην πόλη Χορλίβκα, με την Μόσχα να αρνείται, ωστόσο, κάθε σχετική πληροφορία.