Νέος ΚΟΚ: Κάμερες σε λεωφορεία για τους παραβάτες, αυστηρά πρόστιμα και τιμωρία του οδηγού και όχι του αυτοκινήτου

Το πράσινο φως για την τοποθέτηση καμερών καταγραφής τροχαίων παραβάσεων σε λεωφορεία, τρόλει, αλλά και οχήματα έκτακτης ανάγκης, ανάβει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), τον οποίο ανάρτησε σε δημόσια διαβούλευση για διάστημα τριων εβδομάδων το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών το βράδυ της Παρασκευής.

Σύμφωνα με τα όσα ορίζει, δίνεται η δυνατότητα να τοποθετηθούν κάμερες επί οχημάτων έκτακτης ανάγκης και δημόσιας οδικής μαζικής μεταφοράς υπό την προυπόθεση να υπάρχει σχετική προειδοποίηση προς το κοινό με σταθερές ή κινητές πινακίδες για την ύπαρξη και λειτουργία των τεχνικών μέσων. Οπως επισημαίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υποδομών και Μεταφορών θα καθοριστεί το είδος των οχημάτων, ο τρόπος της τοποθέτησής τους σε σταθερά ή μη σημεία, οι τεχνικές προδιαγραφές αυτών των μέσων, η λειτουργία τους για τη διαπίστωση των παραβάσεων, τα σχετικά με την αξιολόγηση των στοιχείων που συλλέγονται από αυτά και τη βεβαίωση των παραβάσεων, τα σχετικά με τους περιορισμούς που επιβάλλονται στη χρήση τους για τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων όσων υπόκεινται στη δράση τους και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Επιπλέον ο νέος ΚΟΚ προβλέπει τη διαδικασία βεβαίωσης της παράβασης απουσία του οδηγού. Στην περίπτωση αυτή ως παραβάτης λογίζεται ο ιδιοκτήτης του οχήματος ο οποίος έχει τη δυνατότητα να υποδείξει τον οδηγό και όπως επισημαίνεται στην ανάλυση συνεπειών της ρύθμισης, με τον τρόπο αυτό επιλύεται το πρόβλημα αναζήτησης και εντοπισμού του πραγματικού παραβάτη οδηγού. «Επίσης, ρυθμίζεται το ζήτημα της βεβαίωσης παράβασης μόνο με βάση τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος, ενώ επιλύεται το ζήτημα της επιβολής πολλαπλών κυρώσεων σε οδηγούς που είναι ταυτόχρονα και ιδιοκτήτες του οχήματος».

Πρακτικά εάν ο ιδιοκτήτης ισχυριστεί ότι δεν ήταν αυτός ο παραβάτης-οδηγός, για συγκεκριμένη παράβαση, υποχρεούται εντός αποκλειστικής προθεσμίας πέντε ημερών από την ημερομηνία επίδοσης της κλήσης να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75) στο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής κατοικίας του ή στην Υπηρεσία του οργάνου που βεβαίωσε την παράβαση, στην οποία να δηλώνει ότι δεν είναι αυτός ο παραβάτης-οδηγός, καθώς και το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση κατοικίας του οδηγού, στον οποίο είχε παραχωρήσει τη χρήση του οχήματος.

Ο αναθεωρημένος ΚΟΚ, όπως είχε ήδη γίνει γνωστό και έχει γράψει πολλές φορές το «Εθνος» σε ρεπορτάζ του, χαρακτηρίζεται από την κατηγοριοποίηση των παραβάσεων σε 3 + 1 βασικές κατηγορίες ανάλογα με την επικινδυνότητά τους, αλλά και την αντικοινωνική οδική συμπεριφορά, τη διατήρηση των υψηλών προστίμων στις παραβάσεις που συσχετίζονται με την πρόκληση σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων, αλλά και την αποσύνδεση της ποινής από το αυτοκίνητο και την τιμωρία του οδηγού και όχι του οχήματος.

Παράλληλα «κλειδώνει» το ανώτατο όριο ταχύτητας στις πόλεις στα 30 χλμ την ώρα από την 1η Νοεμβρίου 2025. 

Οι ποινές που ορίζει αφορούν κυρίως στον οδηγό (χρηματικό πρόστιμο, αφαίρεση άδειας οδήγησης, βαθμοί ποινής ΣΕΣΟ) και όχι στο όχημα (αφαίρεση άδειας κυκλοφορίας), καθώς αυτό μπορεί να χρησιμοποιείται από περισσότερους από έναν οδηγούς.

Σύμφωνα με το υπουργείο, οι ποινές πρέπει να είναι ανάλογες των παραβάσεων και κατατάσσονται ως προς την επικινδυνότητά τους σε:

• αυτές που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό ατύχημα (π.χ. η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, η υπερβολική ταχύτητα ή η αντικανονική προσπέραση, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ).
• λιγότερο επικίνδυνες παραβάσεις (π.χ. παράνομη στάθμευση και διοικητικές παραβάσεις, όπως η οδήγηση χωρίς ο οδηγός να φέρει μαζί του τα νόμιμα έγγραφα).

Επιπλέον, προβλέπεται κλιμάκωση των ποινών για τους οδηγούς που υποπίπτουν συχνά σε παραβάσεις.

Τα πρόστιμα και οι ποινές επιβάλλονται ανάλογα με την κατηγορία της παράβασης ως εξής: – χαμηλής (Ε1): διοικητικό πρόστιμο 30 ευρώ και αναλόγως της παράβασης και αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 10 ημέρες.

• μεσαίας επικινδυνότητας (Ε2): διοικητικό πρόστιμο 150 ευρώ και αναλόγως με την παράβαση και το διοικητικό μέτρο αφαίρεσης της άδειας οδήγησης για 20 ημέρες.
• υψηλής επικινδυνότητας (Ε3): διοικητικό πρόστιμο 350 ευρώ και αναλόγως της παράβασης αφαίρεση της άδειας οδήγησης και των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος για τριάντα 30 ημέρες.

Παράλληλα θεσπίζεται και η κατηγορία Σ, που υποδηλώνει αντικοινωνική οδική συμπεριφορά. Στις παραβάσεις που εντάσσονται σε αυτήν, πέραν του διοικητικού προστίμου και του διοικητικού μέτρου που επιβάλλεται βάσει της κατηγορίας και υποκατηγορίας στην οποία κατατάσσονται, επιβάλλεται και επιπλέον διοικητικό μέτρο αφαίρεσης της άδειας οδήγησης του οδηγού για 30 ημέρες.

«Καίει» η υποτροπή

Αυστηρός είναι ο νέος ΚΟΚ στις περιπτώσεις επανάληψης των παραβάσεων. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι εάν οδηγός υποπέσει για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα ενός έτους σε συγκεκριμένες παραβάσεις, του επιβάλλονται αυξημένο διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ και το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης της άδειας οδήγησης έως 180 ημέρες.

Οι παραβάσεις αυτές αφορούν την οδήγηση υπό την επίδραση οινοπνεύματος, την παραβίαση πινακίδας STOP, ερυθρού σηματοδότη, την οδήγηση οχημάτων για επίδειξη ικανότητας, εντυπωσιασμού, ανταγωνισμού ή την τέλεση αυτοσχέδιων αγώνων, τον συναγωνισμό στην ταχύτητα, τη μη χρήση ζώνης και κράνους ασφαλείας από τους οδηγούς, τη μη χρήση ειδικών μέσων συγκράτησης και προστασίας κατά τη μεταφορά παιδιών, τη χρήση κινητού κατά την οδήγηση, την υπέρβαση του ορίου ταχύτητας, τη χρήση της Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (Λ.Ε.Α.), τη στάση ή στάθμευση σε θέση όπου βρίσκεται ράμπα διάβασης ατόμων με αναπηρία, ή σε αποκλειστικές ή γενικές θέσεις στάθμευσης ατόμων με αναπηρία, την οδήγηση χωρίς ο οδηγός να κατέχει την προβλεπόμενη ισχύουσα άδεια οδήγησης,

Εάν υποπέσει ξανά σε παράβαση που συνδέεται με την οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ μέσα σε διάστημα ενός έτους, του επιβάλλεται πρόστιμο 2.000 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης έως δύο έτη.

Εάν υποπέσει για τρίτη φορά στις ίδιες παραβάσεις μέσα σε διάστημα πέντε ετών, η άδεια οδήγησης αφαιρείται για επτά χρόνια. Ορίζεται μάλιστα ότι ο παραβάτης οδηγός υποχρεούται σε εκπαίδευση και εξέταση για τη επαναχορήγηση της άδειας οδήγησης, μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος αφαίρεσης της και μόνο με την προσκόμιση του αποδεικτικού καταβολής των διοικητικών προστίμων.

Πέφτει στα 30 χλμ η ταχύτητα στις πόλεις

Οπως είχε ήδη ανακοινωθεί, με τον νέο ΚΟΚ, μειώνεται στα 30 χλμ. την ώρα το ανώτατο όριο ταχύτητας στις κατοικημένες περιοχές από την 1η Νοεμβρίου 2025, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά με ειδική σήμανση. Το σημερινό όριο των 50 χλμ. θα εξακολουθήσει να ισχύει σε μονόδρομους στους οποίους υπάρχουν τουλάχιστον δύο λωρίδες κυκλοφορίας διαχωριζόμενες με κατά μήκος διαγραμμίσεις και σε οδούς διπλής κατεύθυνσης, μέσα στις κατοικημένες περιοχές.

Ελεύθερο στις «σφήνες»

Ο υπό διαβούλευση ΚΟΚ επιτρέπει και τη διύθιση «σφήνες» των δικύκλων ανάμεσα στα αυτοκίνητα υπό προυποθέσεις. Συγκεκριμένα ορίζει ότι εάν η πυκνότητα της κυκλοφορίας είναι τέτοια ώστε τα οχήματα να καταλαμβάνουν ολόκληρο το πλάτος του οδοστρώματος προς την κατεύθυνση της κυκλοφορίας και κινούνται με την ταχύτητα του προπορευόμενου αυτών οχήματος, επιτρέπονται:

•  

  η αλλαγή λωρίδας μόνο προκειμένου το όχημα να στρίψει δεξιά ή αριστερά ή να σταθμεύσει,

•  

  η κίνηση μοτοποδηλάτων και μοτοσικλετών μεταξύ των λωρίδων κυκλοφορίας της ίδιας κατεύθυνσης (διήθηση) σε οδούς με τουλάχιστον 2 λωρίδες κυκλοφορίας κατά κατεύθυνση, αν η ταχύτητά τους δεν υπερβαίνει τα 30 χιλιόμετρα την ώρα και τα λοιπά οχήματα είναι ακινητοποιημένα ή η ταχύτητα αυτών είναι μικρότερη της ταχύτητας της διήθησης.

Κατά τη διενέργεια της διήθησης οι οδηγοί δικύκλων οφείλουν να παραχωρούν προτεραιότητα, να τηρούν ασφαλή πλευρική απόσταση από τα υπόλοιπα οχήματα, να μειώνουν ταχύτητα και να ακινητοποιούνται, αν είναι αναγκαίο για την αποφυγή ατυχήματος και κάθε κινδύνου για τους υπόλοιπους οδηγούς ή πεζούς.

Τα νέα πρόστιμα και ποινές για βασικές παραβάσεις

Παραβίαση της πινακίδας STOP: Διατηρείται το πρόστιμο των 700 ευρώ και επιπλέον επιβάλλεται η επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες

Παραβίαση υποχρεωτικής παραχώρησης προτεραιότητας, αναστροφή: Επιβάλλεται πρόστιμο 350 ευρώ και επιπλέον αφαίρεση της άδειας οδήγησης και των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος για 30 ημέρες.

Παραβίαση χώρου στάθμευσης ΑμΕΑ: πρόστιμο 150 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 50 ημέρες

Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη: πρόστιμο 700 ευρώ και επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες

Μη χρήση ζώνης ασφαλείας και προστατευτικού κράνους: Το πρόστιμο για τον οδηγό παραμένει στα 35 ευρώ και αυξάνεται η ποινή αφαίρεσης της άδειας οδήγησης από δέκα σε τριάντα ημέρες. Αντίστοιχα το πρόστιμο για τη μη χρήση ζώνης ασφαλείας και προστατευτικού κράνους από επιβάτη αυξάνεται από 100 σε 150 ευρώ

Οδήγηση οχημάτων για επίδειξη ικανότητας, εντυπωσιασμό, ανταγωνισμό ή τέλεση αυτοσχέδιων αγώνων: Πρόστιμο 700 ευρώ και επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες

Αντικανονική προσπέραση: το πρόστιμο παραμένει στα 700 ευρώ και επιπλέον επιβάλλεται αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες

Συναγωνισμός μεταξύ οδηγων για ταχύτητα: το πρόστιμο αυξάνεται από 100 ευρώ σε 700 ευρώ και επιτόπου αφαιρείται η άδεια οδήγησης για 30 ημέρες

Παραβίαση ορίων ταχύτητας: Αυξάνεται το ελάχιστο πρόστιμο για υπέρβαση του ορίου ταχύτητας από 40 σε 150 ευρώ και ανάλογα με τα χιλιόμετρα υπέρβασης τα πρόστιμα κλιμακώνονται από 150 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 20 ημέρες έως 700 ευρώ και αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας για 30 ημέρες.

Οδήγηση υπό την επίδραση αλκοόλ: Για συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα μεταξύ 0,50 g/l έως 0,80 g/l επιβάλλονται διοικητικό πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης και των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος για 30 ημέρες, εάν η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα είναι άνω του 0,80 g/l και μέχρι 1,10 g/l επιβάλλονται διοικητικό πρόστιμο 700 ευρώ και επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 90 ημέρες, ενώ εάν ξεπεράσει το 1,10 g/l, ο παραβάτης τιμωρείται με πρόστιμο 1.200 ευρώ και αφαιρείται επιτόπου η άδεια οδήγησης για 180 ημέρες, ενώ επιβάλλευαι και φυλάκιση τουλάχιστον 2 μηνών.

Μη διακοπή της κίνησης πριν από ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση: Το πρόστιμο μειώνεται από 700 σε 350 ευρώ και το διάστημα αφαίρεσης της άδειας οδήγησης από 60 σε 30 ημέρες και ταυτόχρονα επιβάλλεται το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης των στοιχείων κυκλοφορίας για 30 ημέρες.

Οδήγηση χωρίς άδεια ή χωρίς την καταλληλη άδεια: Πρόστιμα και ποινές δεν είναι πια ενιαία για τη συγκεκριμένη παράβαση. Ορίζεται ότι για τους οδηγούς αυτοκινήτου επιβάλλονται πρόστιμο 700 ευρώ, επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης, εφόσον υπάρχει και των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος, για 30 ημέρες, για τους οδηγούς μοτοποδήλατου, μοτοσικλέτας, μηχανοκίνητου τρίκυκλου, ελαφρού τετράκυκλου και τετράκυκλου, επιβάλλονται διοικητικό πρόστιμο 500 ευρώ, η επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης, εφόσον υπάρχει, και των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος για 30 ημέρες. Επίσης, προβλέπεται πλέον ρητά, ότι για να έχει ο παραβάτης του υπό εξέταση άρθρου δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις για τη χορήγηση (αρχικής) άδειας οδήγησης, πρέπει να παρέλθει το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία που καταλήφθηκε να οδηγεί χωρίς άδεια, με την προσκόμιση του αποδεικτικού καταβολής του διοικητικού προστίμου.

Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη από ποδηλάτη: Πρόστιμο 150 ευρώ (κατηγορία παράβασης Ε2-Α).

Μη ορθή σήμανση εργασιών σε οδούς: Διατηρείται το πρόστιμο των 1.500 ευρώ και αυξάνεται η μέγιστη ποινή φυλάκισης, η οποία με το υφιστάμενο καθεστώς προβλεπόταν να διαρκεί «έως έξι μήνες» σε «έως δώδεκα μήνες».

Μαρία Λιλιοπούλου

ethnos.gr

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI