Ουκρανία – πόλεμος: Η επιστράτευση που διχάζει την ουκρανική κοινωνία

Τις προηγούμενες εβδομάδες, τα προξενεία της Ουκρανίας σταμάτησαν να παρέχουν ταξιδιωτικά έγγραφα στους άρρενες Ουκρανούς πολίτες που βρίσκονται σε ηλικία στράτευσης, εκτός και εάν επιστρέψουν στην Ουκρανία για να επιστρατευθούν.

Πρόσφατα, ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι υπέγραψε νόμο για «νέα» επιστράτευση στην Ουκρανία. Βάσει αυτού, μειώνεται η ηλικία όσων καλούνται να παρουσιαστούν στον στρατό, από τα 27 στα 25 έτη, ενώ σε περίπτωση ανυποταξίας, επιβάλλονται βαρύτερες ποινές. Αυτό σχεδόν δυόμισι χρόνια αφότου ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία (!).

Επιπλέον, το Υπουργικό Συμβούλιο της χώρας, σε διάταγμά του, αναφέρει ότι οι Ουκρανοί που βρίσκονται σε ηλικία στράτευσης, δεν θα μπορούν πλέον να αποκτούν διαβατήρια από τις ουκρανικές πρεσβείες στο εξωτερικό. Ετσι, ανεστάλη η χορήγηση στους ενδιαφερομένους ακόμα και των διαβατηρίων που ήταν έτοιμα προς παράδοση.

Γεγονός που αντιμετωπίστηκε με μεγάλη δυσφορία από τους Ουκρανούς του εξωτερικού. Πόσο μάλλον, αφού πολλοί εξ’ αυτών είναι ουσιαστικά μετανάστες για οικονομικούς λόγους και κινδυνεύουν να απελαθούν χωρίς «χαρτιά». Αλλοι δε, έχουν το στάτους του πρόσφυγα και πολλοί από αυτούς θέλουν να αποφύγουν τη στράτευση.

Να σημειωθεί πως, σε ανύποπτο χρόνο, τον Οκτώβριο του 2023, η αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας, Ναταλία Καλμικόβα, είχε παραδεχτεί πως οι Ουκρανοί κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να αποφύγουν την κατάταξη στον στρατό. «Δυστυχώς, εκατοντάδες χιλιάδες προσπαθούν να αποφύγουν την στράτευση», είχε πει. Εννοείται ότι χρυσοπλήρωναν κάθε λογής κυκλώματα για να αποφύγουν τον στρατό.

Από 5 Ελλάδες, σε 2 Ελλάδες

Το πρόβλημα, βεβαίως, δεν είναι ούτε η μείωση της ηλικίας, ούτε οι βαρύτερες ποινές. Είναι ότι περί τα 10 εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν φύγει από τη χώρα προς τη Δύση, πριν και κυρίως μετά την έναρξη του πολέμου και τουλάχιστον άλλα 5  προς τη Ρωσία, σε συγγενείς τους κ.ο.κ.

Ενα τεράστιο κομμάτι των Ουκρανών, άλλωστε, και πριν τον πόλεμο αναζητούσε αγωνιωδώς τρόπο για να φύγει στην ΕΕ, ψάχνοντας μια καλύτερη ζωή και δουλειά. Γι’ αυτό, χώρες όπως η Πολωνία είναι γεμάτες με Ουκρανούς μετανάστες, ενώ οι αντιμεταναστευτικές τάσεις είναι εξαιρετικά σοβαρές και ακραίες.

Να σημειωθεί ότι η Ουκρανία, από πληθυσμό άνω των 50 εκατομμυρίων κατοίκων που είχε με τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, στην αρχή της δεκαετίας του 1990, σήμερα εκτιμάται ότι έχει περί τα 25 με 30 εκατομμύρια. Πολλοί κάνουν ακόμα πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις, στα 20 με 25 εκατομμύρια. Κοντολογίς, από εκεί που η χώρα ήταν πέντε Ελλάδες, έχει μειωθεί στις δύο Ελλάδες.

Δημογραφική καταστροφή

Oι αποφάσεις Ζελένσκι και, βέβαια, το γεγονός ότι σταμάτησαν να παρέχουν προξενικές υπηρεσίες «είναι ένα χαστούκι στο πρόσωπο δέκα εκατομμυρίων Ουκρανών στο εξωτερικό. Διότι το “προσωρινό” φτύσιμο δεν παύει να είναι … φτύσιμο», γράφει στον λογαριασμό του στην εφαρμογή Telegram ο Αλεξέϊ Αρεστόβις.

Πρόκειται για πρώην σύμβουλο του Ζελένσκι, για την ακρίβεια το «δεξί χέρι» του Ουκρανού προέδρου στον τομέα της επικοινωνίας – προπαγάνδας, μετά το ξέσπασμα του πολέμου, ο οποίος τώρα είναι αντιπολιτευόμενος και φέρεται να έχει φύγει στο εξωτερικό.

Ουσιαστικά, γράφει ο ίδιος, αναφερόμενος στην «παύση» λειτουργίας των προξενείων, «παραβιάστηκε το Σύνταγμα. Τώρα, κάθε τρίτος (!) Ουκρανός πολίτης θεωρείται πολίτης δεύτερης κατηγορίας. Πρόκειται για καταστροφή, που έρχεται να προστεθεί στην πλήρη δημογραφική καταστροφή της Ουκρανίας που υπήρχε και χωρίς τον πόλεμο». Και καταλήγει: «Τα μέτρα αποκλεισμού πολιτών δεν θα φέρουν πίσω κανέναν από όσους θέλουν να αποφύγουν τη στράτευση».

Αυτοκτονία

Ο ίδιος είναι ρωσόφωνος, σφόδρα επικριτικός προς το Κρεμλίνο και τον Πούτιν, αλλά και εξίσου επικριτικός στις πολιτικές «ουκρανοποίσης» της χώρας. Βέβαια, το Κίεβο διαρρηγνύει τα ιμάτιά του ότι δεν ασκεί τέτοια πολιτική διακρίσεων.

Ωστόσο, ο Αλ. Αρεστόβιτς, αντίθετα, σημειώνει πως «ο λαός διαισθάνεται τι χρειάζεται η χώρα για να αναπτυχθεί: Ενα μεγάλο εθνικό σχέδιο, όπου ο καθένας μπορεί να βρει μια θέση για τον εαυτό του, χωρίς να παραβιάζονται τα δικαιώματά του, όπου ένας Ουκρανός δεν εκφοβίζει τον άλλο για γλωσσικούς, εθνικούς, πολιτιστικούς ή θρησκευτικούς λόγους, όπου οι Ουκρανοί δεν χωρίζονται σε τάξεις».

»Στην πολυεθνική και πολυπολιτισμική Ουκρανία« τονίζει «οι πολιτικές για τη δημιουργία μιας κοινωνίας του “ενός και μοναδικού πολιτισμού”, σημαίνουν την απόρριψη ανθρώπων και εδαφών. Κάτι που οδηγεί στην αυτοκτονία της υπάρχουσας Ουκρανίας».

Βρετανικός δάκτυλος

Το θέμα της επιστράτευσης στην Ουκρανία δεν είναι καινούργιο. Ηδη, από πέρυσι είχαν ξεκινήσει οι «συζητήσεις» γι’ αυτήν.

Άκρως ενδιαφέρον είναι, όμως, ότι ο πρώτος που έθεσε δημόσια το θέμα πέρυσι τον Οκτώβριο, ήταν ο πρώην υπουργός Άμυνας της Βρετανίας, Μπεν Γουάλας, ο οποίος ζητούσε από το Κίεβο να επιστρατευθούν νεότερες ηλικίες.

«Ο μέσος όρος ηλικίας των (σ.σ. Ουκρανών) στρατιωτών στο μέτωπο είναι πάνω από 40 ετών» είχε αναφέρει. «Κατανοώ την επιθυμία του προέδρου Ζελένσκι να κρατήσει τη νεολαία της χώρας για το μέλλον, αλλά ίσως έχει έρθει η ώρα να επανεκτιμήσουμε τα μεγέθη της ουκρανικής (σ.σ. στρατιωτικής) κινητοποίησης».

 

Μισό εκατομμύριο

Αμέσως μετά, στην ημερήσια διάταξη, στο Κίεβο ετέθη θέμα επιστράτευσης. Τον Δεκέμβριο του 2023, η επιχειρηματολογία υπέρ της «επιστράτευσης Ζελένσκι» στην Επιτροπή Άμυνας της ουκρανικής Βουλής, ήταν ότι χρειάζεται να επιστρατευθούν μισό εκατομμύριο άνθρωποι, προκειμένου να αναπληρωθούν οι απώλειες στο μέτωπο.

Είναι προφανές ότι, εάν ισχύει κάτι τέτοιο, τότε οι απώλειες των Ουκρανών (νεκροί, τραυματίες) είναι θεαματικά από αυτές που δηλώνουν δημοσίως  και – κατά τους ισχυρισμούς του Κιέβου – δεν ξεπερνούν τις δεκάδες χιλιάδες.

Της προετοιμασίας για νέα επιστράτευση είχε προηγηθεί η πολυδιαφημισμένη «ουκρανική αντεπίθεση», η οποία, όπως είχε παραδεχτεί ο πρώην αρχηγός του ουκρανικού ΓΕΕΘΑ, Βαλέρι Ζαλούζνι, απέτυχε και είχε οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Λίγο μετά, ο ίδιος «καρατομήθηκε» και εστάλη πρέσβης της χώρας στο Λονδίνο (!).

Η πραγματικότητα, όπως φαίνεται από την πληθώρα δημοσιευμάτων κυρίως στη Δύση, είναι χειρότερη. Οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις είχαν βαρύτατες απώλειες κατά την «αντεπίθεση», ενώ αντίθετα οι ρωσικές ήταν αυτές που είχαν καταφέρει να περάσουν στην αντεπίθεση.

Τώρα, σύμφωνα με εκτιμήσεις στο Κίεβο, τη Μόσχα και τη Δύση, πιθανώς να εκδηλωθεί ρωσική αντεπίθεση την καλοκαιρινή περίοδο. Σε αυτό το πλαίσιο της συνέχισης του πολέμου, πιθανόν να εντάσσονται και η νέα Δυτική στρατιωτική βοήθεια και οι προσπάθειες να αυξηθεί όσο το δυνατόν ο αριθμός των στρατευμένων στις ουκρανικές ΕΔ. Είναι, όμως, αρκετά αμφίβολο -αν όχι αδύνατον- να συγκεντρωθούν 500.000.

Το «Γουδή»

Να σημειωθεί ότι, με την «αντεπίθεση», η ουκρανική πλευρά διέπραξε ένα έγκλημα: Τη στιγμή που το μέτωπο είχε σταθεροποιηθεί και οι ρωσικές δυνάμεις ήταν δύσκολο να περάσουν σε γενικευμένη επίθεση (τουναντίον, προετοιμάζονταν για άμυνα, όπως αποδείκνυαν τα αμυντικά έργα), η Ουκρανία έστειλε σε βέβαιο θάνατο, στα ναρκοπέδια και στα drones καμικάζι, τις πλέον εμπειροπόλεμες μονάδες της.

Στην ελληνική ιστορία, τέτοιες αποτυχίες συνεπάγονταν «Γουδή». Στην ουκρανική περίπτωση, απλά σημαίνει ότι το σφαγείο συνεχίζεται.

neostrategy.gr

neostrategy.gr

Myko Makhlai / Unsplash