Τουρκία: 67 εκατ. ψηφοφόροι στις πιο κρίσιμες κάλπες – Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις εκλογές

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) ελπίζουν να παραμείνουν στην εξουσία σε έναν εκλογικό αγώνα που, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, αναμένεται να είναι ο αμφίρροπος στην πρόσφατη εκλογική ιστορία της χώρας.

Μετά από δύο δεκαετίες στην εξουσία, μια νίκη του Ερντογάν θα εδραιώσει το όραμά του για το μέλλον της χώρας, καθώς και το προεδρικό σύστημα που εισήγαγε.

Στη διεθνή σκηνή, ο Ερντογάν έχει διαδραματίσει ρόλο σε θέματα όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και το ποιος θα πρέπει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Όμως αντιμετωπίζει και εσωτερικές ανησυχίες, όπως η κλιμακούμενη οικονομική κρίση, η εκτίναξη του πληθωρισμού και η κριτική για τον χειρισμό από την κυβέρνηση των φονικών σεισμών του Φεβρουαρίου, που κατέστρεψαν μεγάλες εκτάσεις της χώρας.
Εν τω μεταξύ, ο κύριος συνασπισμός της αντιπολίτευσης αποτελείται από ένα μείγμα έξι πολιτικών κομμάτων. Πρώτα απ’ όλα, μια νίκη τους θα σήμαινε την επιστροφή σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης. Οι ανησυχίες περιλαμβάνουν το πώς ακριβώς θα διεξαχθεί η ψηφοφορία στη σεισμογενή ζώνη, πώς θα παρακολουθείται η ψηφοφορία και αν ο Ερντογάν θα παραδεχτεί και θα παραιτηθεί αν χάσει.

Ακολουθούν όσα πρέπει να γνωρίζετε όπως τα καταγράφει το Politico.

Πώς λειτουργούν;

Περίπου 61 εκατομμύρια ψηφοφόροι από τις 87 εκλογικές περιφέρειες της Τουρκίας θα προσέλθουν στις κάλπες την Κυριακή 14 Μαΐου.
Εν τω μεταξύ, περίπου 3,4 εκατομμύρια ψηφοφόροι από το εξωτερικό – 1,5 εκατομμύριο από αυτούς μόνο στη Γερμανία – θα έχουν ήδη ψηφίσει.

Τα εκλογικά τμήματα – τα οποία έχουν στηθεί σε δημόσια σχολεία – ανοίγουν στις 8 π.μ. την ημέρα των εκλογών και κλείνουν στις 5 μ.μ. Στις 9 μ.μ. τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να αρχίσουν να κάνουν ρεπορτάζ και τα ανεπίσημα αποτελέσματα αναμένεται να αρχίσουν να διαχέονται γύρω στα μεσάνυχτα.

Καθώς θα διαμορφώνεται μια σαφέστερη εικόνα νωρίς το πρωί της Δευτέρας, θα μπορούσε να υπάρξει ανακοίνωση νίκης, εάν ένας υποψήφιος έχει κερδίσει σαφώς – αν και τα επίσημα αποτελέσματα από το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της χώρας (YSK) θα μπορούσαν να χρειαστούν μερικές ημέρες.

Ωστόσο, εάν κανένας προεδρικός υποψήφιος δεν λάβει πάνω από το 50% των ψήφων, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων την Κυριακή 28 Μαΐου. Εάν συμβεί αυτό, η ψηφοφορία στο εξωτερικό θα διεξαχθεί από τις 20 έως τις 24 Μαΐου.

Τι περιλαμβάνει το ψηφοδέλτιο;

Οι βουλευτικές και οι προεδρικές εκλογές της χώρας διεξάγονται ταυτόχρονα, με τους ψηφοφόρους να λαμβάνουν δύο ξεχωριστά ψηφοδέλτια.
Στο ψηφοδέλτιο για τις προεδρικές εκλογές υπάρχουν οι υποψήφιοι, οι οποίοι είτε έχουν προταθεί από κόμμα που ξεπέρασε το όριο του 5% στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές είτε έχουν εξασφαλίσει 100.000 υπογραφές από τους ψηφοφόρους. Ωστόσο, μόνο τρεις θα είναι πραγματικά υποψήφιοι, καθώς ένας από αυτούς – ο Μουχαρέμ Ιντζέ – αποσύρθηκε μετά την εκτύπωση των ψηφοδελτίων, μόλις τρεις ημέρες πριν από τις εκλογές.

Η επιλογή για τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της χώρας με 600 έδρες είναι μια πιο περίπλοκη υπόθεση. Το YSK (Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο) επέτρεψε σε 26 πολιτικά κόμματα και 151 τοπικούς ανεξάρτητους υποψηφίους να θέσουν υποψηφιότητα – αν και δεν κατεβαίνουν όλα τα κόμματα σε κάθε επαρχία. Για να εισέλθουν τα κόμματα στο κοινοβούλιο, πρέπει να περάσουν το εκλογικό όριο του 7% – ή να είναι μέρος μιας συμμαχίας που το κάνει. Δεν υπάρχει τέτοιο όριο για τους ανεξάρτητους υποψηφίους.
Πώς ακριβώς μοιάζει ένα τόσο γεμάτο ψηφοδέλτιο; Ένα φύλλο χαρτιού μήκους ενός μέτρου!

Ποιος είναι υποψήφιος για το κοινοβούλιο;

Από τα 26 κόμματα και τις πέντε συμμαχίες που συμμετέχουν στο ψηφοδέλτιο, εδώ είναι οι βασικοί παίκτες:

Η Λαϊκή Συμμαχία: Εκπροσωπεί την τρέχουσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η συμμαχία αποτελείται από το κυβερνών συντηρητικό ΑΚΡ, το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), το ισλαμιστικό και υπερεθνικιστικό Κόμμα Μεγάλης Ενότητας και το ισλαμιστικό Κόμμα Νέας Ευημερίας – με τα τέσσερα κόμματα να εμφανίζονται στο ψηφοδέλτιο.

Ωστόσο, πολλοί από τους άλλους πρώην εταίρους του ΑΚΡ το εγκατέλειψαν τελευταία, οδηγώντας τη συμμαχία να στραφεί σε μικρότερα κόμματα για βοήθεια – συμπεριλαμβανομένου του Κόμματος Ελεύθερη Αιτία, το οποίο συνδέεται με την κουρδική Χιζμπουλάχ.

Η Συμμαχία του Έθνους: Γνωστή και ως «Τραπέζι των Έξι», η κύρια συμμαχία της αντιπολίτευσης συγκεντρώνει μια ετερόκλητη σειρά ιδεολογιών, οι οποίες επικεντρώνονται στην επαναφορά του κοινοβουλευτικού συστήματος της χώρας, καθώς και στις δεσμεύσεις για ταχεία μείωση του πληθωρισμού, αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, επιστροφή των Σύρων και Αφγανών προσφύγων στις χώρες τους και επανέναρξη των συνομιλιών για την ένταξη στην ΕΕ.
Στη συμμαχία συμμετέχουν το κεντροαριστερό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το σκληρο-δεξιό εθνικιστικό Καλό Κόμμα (İYİ), το κεντροδεξιό Κόμμα Δημοκρατίας και Προόδου και το Κόμμα του Μέλλοντος – αμφότερα υπό την ηγεσία αποστατών του ΑΚΡ – καθώς και το Δημοκρατικό Κόμμα και το Κόμμα της Ευτυχίας. Ενώ το Καλό Κόμμα θα εμφανιστεί στο ψηφοδέλτιο, όλα τα άλλα μέλη του συνασπισμού θα κατέλθουν υπό τη σημαία του CHP.

Η Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας: Αυτή η αριστερόστροφη συμμαχία αποτελείται τεχνικά από το Κόμμα της Πράσινης Αριστεράς (YSP) και το Εργατικό Κόμμα της Τουρκίας (TIP). Ωστόσο, το ίδιο το YSP διαθέτει υποψηφίους από τέσσερα διαφορετικά κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος (HDP) – του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης στη χώρα. Το HDP δεν κατεβάζει υποψηφίους για το κοινοβούλιο με το δικό του όνομα λόγω μιας εκκρεμούς δικαστικής υπόθεσης που θα μπορούσε να το οδηγήσει σε κλείσιμο.

Ποιοι διεκδικούν την προεδρία της Τουρκικής Δημοκρατίας;

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: Έχει δώσει έμφαση στο όραμά του για τον «αιώνα της Τουρκίας», προβάλλοντας έργα που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των ετών που βρίσκεται στην εξουσία, καθώς και σχέδια για την ανοικοδόμηση περιοχών που επλήγησαν από τους σεισμούς. Εάν κερδίσει, αυτή θα είναι η τρίτη θητεία του Ερντογάν, κάτι που τεχνικά αντιβαίνει στο σύνταγμα της Τουρκίας. Ωστόσο, μια απόφαση του YSK ανέφερε ότι η πρώτη θητεία του θα μπορούσε να υπολογιστεί ότι ξεκίνησε το 2018 (όταν τέθηκε σε ισχύ το νέο προεδρικό σύστημα) και όχι όταν ανέλαβε πραγματικά τα καθήκοντά του το 2014. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.

Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου: Ο κοινός υποψήφιος της Συμμαχίας του Έθνους, ο επικεφαλής του CHP είναι ο κύριος αντίπαλος του Ερντογάν. Ο Κεμάλ Κιλιτσνάρογλου έχει λάβει ανοιχτή υποστήριξη από το HDP – καθώς και από την υπόλοιπη Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας – και κατεβαίνει με μια πλατφόρμα δικαιοσύνης και λογοδοσίας, υποσχόμενος να ανατρέψει πολλές από τις πολιτικές του Ερντογάν, την εδραίωση της εξουσίας του υπό την προεδρία και να φέρει την «άνοιξη» στη χώρα. Αν και συχνά χαρακτηρίζεται ως ήπιων τόνων, ο πρώην γραφειοκράτης είναι επίσης γνωστό ότι ανεβάζει τη ρητορική του όταν επικρίνει τη «μονοκρατορία» του Ερντογάν.

Σινάν Ογάν: Πρώην μέλος του MHP, ο τελευταίος υποψήφιος είναι εθνικιστής υποψήφιος από τη δεξιά Συμμαχία των Προγόνων. Αν και είναι απίθανο να κερδίσει, ο Σινάν Ογάν μπορεί να εκτρέψει μέρος της εθνικιστικής ψήφου, ιδίως από εκείνους που θεωρούν ότι το Καλό Κόμμα έχει μετατοπιστεί πολύ κοντά στο κέντρο και το MHP πολύ μακριά προς τα δεξιά. Ο Σινάν Ογάν υποστηρίζει επίσης την επιστροφή της χώρας σε κοινοβουλευτικό σύστημα.

Πώς καταμετρώνται οι ψήφοι;

Σύμφωνα με το YSK, μόλις κλείσουν οι κάλπες, η καταμέτρηση των ψήφων σε κάθε κάλπη εποπτεύεται από μια επιτροπή τεσσάρων έως επτά ατόμων. Οι εγγεγραμμένοι εθελοντές και οι πολίτες επιτρέπεται επίσης να παρακολουθούν.
Στη συνέχεια, κάθε μεμονωμένο ψηφοδέλτιο ανοίγεται, επιδεικνύεται στην επιτροπή και στη συνέχεια διαβάζεται δυνατά. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, αυτό απαιτεί πολύ χρόνο. Μόλις όλοι είναι ευχαριστημένοι, η ψηφοφορία πηγαίνει στο εκλογικό συμβούλιο της τοπικής περιφέρειας συνοδευόμενο από δυνάμεις ασφαλείας.

Στη συνέχεια, οι ψήφοι εισάγονται στο ηλεκτρονικό σύστημα του YSK μπροστά σε εκπροσώπους των κομμάτων. Και η επίσημη καταμέτρηση επαληθεύεται αργότερα από τα πολιτικά κόμματα και τις εθελοντικές οργανώσεις.

Θα εμφανιστούν οι ψηφοφόροι;

Η Τουρκία έχει συνήθως υψηλή προσέλευση των ψηφοφόρων και φέτος αναμένεται να είναι μία από τις υψηλότερες, με πρόσφατη δημοσκόπηση να δείχνει ότι η προσέλευση θα μπορούσε να είναι περίπου 84 τοις εκατό. Θα υπάρξουν επίσης σχεδόν 5 εκατομμύρια ψηφοφόροι που ψηφίζουν για πρώτη φορά, ενώ η συμμετοχή στην ψηφοφορία στο εξωτερικό είναι υψηλότερη από ό,τι τα τελευταία χρόνια.

Φυσικά, μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες είναι το πώς θα διεξαχθούν οι εκλογές στη σεισμογενή ζώνη – που παλαιότερα φιλοξενούσε το 14% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων της χώρας και κάποτε αποτελούσε προπύργιο του ΑΚΡ. Από τα εκατομμύρια που εγκατέλειψαν την περιοχή μετά την καταστροφή, μόνο ένα κλάσμα μπόρεσε να μεταφέρει εγκαίρως τις εγγραφές των ψηφοφόρων του, σύμφωνα με το YSK.
Όσοι δεν πρόλαβαν τη στενή προθεσμία θα πρέπει τώρα να επιστρέψουν στην περιοχή για να ψηφίσουν, ενώ ειδικά εκλογικά κέντρα θα δημιουργηθούν εκεί όπου δεν στέκονται πλέον δημόσια κτίρια. Προκειμένου να βοηθηθούν όσοι έχουν ανάγκη και να ενισχυθεί η συμμετοχή, εκστρατείες θα δρομολογήσουν λεωφορεία προς την περιοχή και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ξεκίνησαν την εκστρατεία Askıda Bilet, μια εκστρατεία συλλογής δωρεών για την αγορά εισιτηρίων λεωφορείων προς την περιοχή. Ωστόσο, οι περισσότεροι στην περιοχή ίσως να μην ψηφίσουν.

ieidiseis.gr

AP Photo