Η διπλωματία της εξαγωγής φυλακισμένων

Οπου βρίσκει χώρες σε άθλια κατάσταση ή σε μεγάλη ανάγκη, όπου μπορεί να ασκήσει πιέσεις, ή όπου βρίσκει «ομοϊδεάτες», ο Τραμπ, με εντελώς ακραίο, αγοραίο τρόπο, φτάνει στο σημείο να ζητάει ακόμα και να δεχτούν φυλακισμένους και ξένους υπηκόους που απελαύνουν οι ΗΠΑ. Στο πλαίσιο της αντιμεταναστευτικής πολιτικής του, το ζήτησε ακόμα και από την Ουκρανία, στην οποία πρόσφατα επέβαλε μια αποικιοκρατικού τύπου συμφωνία εξαγοράς του πλούτου της.

Ηδη, ως γνωστόν, η κυβέρνηση Τραμπ στέλνει φυλακισμένους από τις ΗΠΑ στο Σαλβαδόρ, ενώ φαίνεται ότι έχει συνάψει συμφωνίες και με άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Επίσης, στην Αφρική, σκοπεύει να στείλει στη Ρουάντα, η οποία φέρεται να έχει δώσει τη σύμφωνη «γνώμη» της. Ακόμα, κρούσεις έχουν γίνει στη Γεωργία (Καύκασος), καθώς και σε χώρες της Κεντρικής Ασίας που παλιότερα ανήκαν στη Σοβιετική Ενωση. Ηδη, το Ουζμπεκιστάν, χώρα – κλειδί στην Κ. Ασία φαίνεται πως έχει συμφωνήσει.

Μπορεί, βέβαια, να καταγγέλλεται ο Τραμπ για τις άγαρμπες πρακτικές του, τύπου αγροίκου καουμπόϋ, όμως δεν απέχουν και πολύ από αυτές των Ευρωπαίων, ειδικά στο Μεταναστευτικό. Και αυτοί, όπως και ο Τραμπ, πληρώνουν cash τεράστια ποσά στον Ερντογάν για να “κρατάει” -υποτίθεται- μετανάστες και πρόσφυγες εντός της Τουρκίας, ανεξαρτήτως αν αυτός και δεν το κάνει και εργαλειοποιεί προς όφελός του το Μεταναστευτικό – Προσφυγικό. Πάντως, τουλάχιστον προς το παρόν, η ΕΕ δεν εξάγει φυλακισμένους της. Ποτέ δεν είναι αργά για να ακολουθήσει τα χνάρια του Τραμπ.

Νέο γεωπολιτικό εργαλείο

Πρόκειται για ένα νέο γεωπολιτικό εργαλείο, όπως το χαρακτηρίζει ο αμερικανικός Τύπος, αυτό που χρησιμοποιεί πλέον η Ουάσιγκτον. Οι συγκεκριμένες πρακτικές Τραμπ, όπως και η συμφωνία που ανάγκασε την Ουκρανία να υπογράψει, καθώς και οι δηλώσεις του περί μετατροπής της Λωρίδας της Γάζας σε ζώνη real estate και τουρισμού, με την εκδίωξη βέβαια των Παλαιστινίων, δείχνει μια κυνική, αγοραίου τύπου -δούναι και λαβείν- τακτική στην εξωτερική πολιτική του.

Ο απολύτως «συναλλακτικός» τρόπος, με τον οποίο λειτουργεί η Ουάσιγκτον, πρέπει να προβληματίσει σοβαρά την Ελλάδα, δεδομένου ότι, σε κάποια κρίσιμη στιγμή, ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να κληθεί να «επιλέξει» ανάμεσα στην Αθήνα και στον «φίλο» του Ερντογάν, τον οποίον διαρκώς εγκωμιάζει. Πόσο μάλλον, όταν ακόμα είναι επικίνδυνα ισχνές οι διασυνδέσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη με την Ουάσιγκτον.

Αποικία η … Ουκρανία  

Και στην περίπτωση της Ουκρανίας, ως όλα δείχνουν ισχύει το … όπου φτωχός και η μοίρα του. Όπως αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα, Washington Post, η κυβέρνηση Τραμπ, έθεσε ένα … απρόσμενο «αίτημα» στο Κίεβο: Να δεχτεί υπηκόους τρίτων χωρών που απελαύνονται από τις ΗΠΑ. Κάτι που προκάλεσε έκπληξη, δεδομένου ότι συνεχίζεται ο πόλεμος, οι ουκρανικές υποδομές συχνά δέχονται ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις, ενώ τα αεροδρόμια δεν είναι καθόλου λειτουργικά. Όμως, την ίδια στιγμή το Κίεβο εξαρτάται από τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια της Ουάσινγκτον.

Η αμερικανική «πρόταση» προς την Ουκρανία έγινε στο τέλος Ιανουαρίου 2025 από υψηλόβαθμο διπλωμάτη των ΗΠΑ. Ουκρανός διπλωμάτης είπε στην πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κίεβο ότι το ζήτημα θα εξεταστεί και θα δοθεί απάντηση. Ωστόσο, έως τώρα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι εξετάζεται σοβαρά. Πάντως, πηγές της ουκρανικής κυβέρνησης δήλωσαν ότι το αμερικανικό «αίτημα» δεν συνοδεύτηκε από «πολιτικές απαιτήσεις» εκ μέρους των ΗΠΑ.

Από τη μεριά του, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών περιορίστηκε στην αναφορά ότι η συνεργασία με ξένες κυβερνήσεις είναι «ζωτικής σημασίας για την αποτροπή της παράνομης μαζικής μετανάστευσης και την ασφάλεια των συνόρων». Ερωτήματα σχετικά με την συγκεκριμένη αμερικανική κίνηση ετέθησαν στο ουκρανικό υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας, αλλά αρνήθηκε να προβεί σε κάποιον σχολιασμό.

Πληρώνουν cash

Σύμφωνα με την Washington Post, η οποία μάλιστα αποκαλύπτει και σχετικά έγγραφα για αυτές τις μεθοδεύσεις, όλα δείχνουν ότι στόχος της κυβέρνησης Τραμπ είναι να διευρύνει θεαματικά το πρόγραμμα απελάσεων, μεταξύ άλλων ασκώντας και διπλωματικές πιέσεις.

Από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο, η Ουάσιγκτον αναζήτησε και νέες χώρες, οι οποίες θα είναι πρόθυμες να δεχτούν απελαθέντες μη Αμερικανούς πολίτες. Γι’ αυτό, μάλιστα, προσφέρθηκαν πολιτικά και οικονομικά ανταλλάγματα, υποσχέσεις για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων, ακόμη και άμεσες πληρωμές.

 

Αρκετές χώρες της Λατινικής Αμερικής, συμπεριλαμβανομένων του Ελ Σαλβαδόρ, του Μεξικό, της Κόστα Ρίκα και του Παναμά, έχουν ήδη συμφωνήσει να δέχονται αλλοδαπούς που απελαύνονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μάλιστα, ο πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ, Ναγίμπ Μπουκέλε, προσκλήθηκε και μετέβη στον Λευκό Οίκο και του έχουν δοθεί εκατομμύρια δολάρια για να δεχτεί κρατούμενους σε διαβόητη φυλακή στο Ελ Σαλβαδόρ. Άλλες χώρες, όπως μεταξύ άλλων ο Παναμάς, δέχτηκαν οικονομικές πιέσεις, συμπεριλαμβανομένων απειλών να … επιστρέψει τη Διώρυγα υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ.

Ωμός εκβιασμός προς τους ανίσχυρους

Σύμφωνα με την επικεφαλής των γραφείων Αμερικής και Ευρώπης της ανθρωπιστικής οργάνωσης Refugees International, Yael Schacher, η κυβέρνηση Τραμπ κυρίως «στοχεύει σε κυβερνήσεις που έχουν ανάγκη την υποστήριξη των ΗΠΑ και βρίσκονται υπό πίεση».

Μια από αυτές, βέβαια, είναι η Ουκρανία, προς την οποία οι πιέσεις Τραμπ μεγάλωσαν αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Ως γνωστόν, επανειλημμένα έχει πει ότι πρόθεσή του είναι να επανεξετάσει την μεγάλης κλίμακας βοήθεια που παρείχαν οι ΗΠΑ επί Μπάϊντεν στο Κίεβο, καθώς και να ακυρώσει το καθεστώς πρόσφυγα που εδίδετο σε Ουκρανούς, κάτι που τους επέτρεπε να παραμείνουν προσωρινά στις ΗΠΑ. Ακόμα, μετά το κλίμα έντασης που υπήρξε κατά τη διάρκεια της συνάντησής του, τον Φεβρουάριο, με τον Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, τελικώς η Ουκρανία υπέκυψε σε μια αποικιοκρατικού τύπου συμφωνία, με την οποία εκχωρεί τον ορυκτό πλούτο της στις ΗΠΑ ως αντάλλαγμα για την αμερικανική βοήθεια που παίρνει. Στην πραγματικότητα, εκχωρεί την ανεξαρτησία της ως χώρα.

Η Schacher τονίζει ότι αυτό που εκπλήσσει, είναι το μέγεθος των συμφωνιών, αλλά και ο πρωτοφανής τρόπος που το κάνει ο Τραμπ. «Βασική αρχή του είναι αυτή του «δούναι και λαβείν» και βέβαια τα χρηματικά ποσά που είναι έτοιμες να δώσουν» οι ΗΠΑ.

Αφρική – Κεντρική Ασία – Καύκασος

Ταυτόχρονα, εκτός της Ουκρανίας, συνεχίστηκε η πρακτική της … προσέγγισης και άλλων κρατών, προκειμένου να πάρουν αλλοδαπούς που απελαύνονται.

Ο Τραμπ έχει βάλει στο μάτι τη Ρουάντα, αυτή την αφρικανική χώρα με τις άκρως αμφιλεγόμενες επιδόσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ρουάντα συμφώνησε. Τον περασμένο μήνα, οι ΗΠΑ της κατέβαλαν 100.000 δολάρια για να δεχτεί έναν Ιρακινό και συμφώνησαν να δεχτούν 10 ακόμη αλλοδαπούς στο πλαίσιο ενός μακροπρόθεσμου προγράμματος. Όπως σημείωσε Αμερικανός αξιωματούχος, το Κιγκάλι κάνει τα πάντα για να αποδείξει τη χρησιμότητά του στην εφαρμογή της πολιτικής «America First».

Αντίστοιχες διεργασίες έγιναν με το Ουζμπεκιστάν, χώρα της Κεντρικής Ασίας που παλιότερα ανήκε στην ΕΣΣΔ και η επιρροή της Ρωσίας και της Κίνας είναι σημαντική. Γι’ αυτό της προσφέρθηκαν «συγκεκριμένα δέλεαρ», ενώ … έπεσε τηλεφώνημα σε υψηλό επίπεδο μεταξύ ΗΠΑ – Ουζμπεκιστάν.

Την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας, το Ουζμπεκιστάν δέχτηκε πάνω από 100 απελαθέντες, συμπεριλαμβανομένων πολιτών των χωρών της Κεντρικής Ασίας, Καζακστάν και Κιργιστάν. Δεν υπήρχαν Ρώσοι ή Λευκορώσοι ανάμεσά τους. Από τη μεριά της, η κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν εξέφρασε την «ετοιμότητά της να ενισχύσει περαιτέρω την εταιρική σχέση με τις ΗΠΑ». Ωστόσο, αξιωματούχοι της επεσήμαιναν ότι πρέπει «να επιδειχθεί προσοχή», διότι η κατάσταση θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις και να δημιουργηθούν προβλήματα στις σχέσεις της χώρας με την Κίνα και τη Ρωσία.

Τέλος, κατά πληροφορίες της Washington Post, κρούσεις έγιναν και στη Γεωργία, αλλά είναι άγνωστο εάν υπήρξαν αποτελέσματα.