Ανακυκλώνοντας «άβατα»

Για χρόνια η κυβέρνηση «έχτισε» έναν μύθο για το υποτιθέμενο «άβατο» των Εξαρχείων. Παρουσιαζόταν η συγκεκριμένη γειτονιά ως περίπου ένας χώρος όπου σε κάθε γωνία έπεφταν μολότοφ και στενό παρά στενό θα διασταυρωνόσουν με ένοπλη περίπολο. Γεγονότα διογκώνονταν, ειδήσεις προβάλλονταν επιλεκτικά, δηλώσεις κυβερνητικών υπευθύνων «έφτιαχναν κλίμα». Μοναδικός σκοπός να «πουληθεί» πρωτίστως σε ανθρώπους που δεν είχαν πάει ποτέ στη γειτονιά το αφήγημα ότι η κυβέρνηση θα έβαζε τάξη εκεί όπου μέχρι τότε κυριαρχούσε η «ανομία».

Ο καιρός πέρασε, η κυβέρνηση ασχολήθηκε για καιρό με το σπορ της «ανακατάληψης» και έπειτα όταν ήρθαν και τα έργα του μετρό κατάφερε να «πατήσει πόδι» μονίμως και στην Πλατεία, αφού το εργοτάξιο έκτοτε φρουρείται νυχθημερόν από άντρες των ΜΑΤ. Κοινώς το «άβατο» έσπασε.

Στο μεταξύ τα πράγματα άλλαξαν κάπως. Η κυβέρνηση άρχισε ολοένα και περισσότερο να αντιμετωπίζει μαζικά κινήματα που δεν μπορούσε εύκολα να τα χαρακτηρίσει ως «ανομικά», παρότι ουκ ολίγοι φιλοκυβερνητικοί σχολιαστές το δοκίμασαν κι αυτό. Αποκορύφωμα οι τεράστιες κινητοποιήσεις που απαίτησαν δικαιοσύνη για τα Τέμπη, που έδειξαν το βαθύ ρήγμα ανάμεσα στην κυβέρνηση και μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Με την κυβέρνηση να βλέπει να αποτυγχάνουν ακόμη και παραδοσιακού τύπου «παροχές» όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού – ίσως γιατί ο κόσμος καταλαβαίνει ότι απέχουν πολύ από το να απαντήσουν στην εντεινόμενη κρίση κόστους ζωής.

Και φαίνεται ότι ήρθε η ώρα να δοκιμάσει μια παραδοσιακή συνταγή και να προσφέρει ξανά «νόμο και τάξη». Να ρίξει ξανά τα «Εξάρχεια» στην αρένα. Με αφορμή επεισόδια στα Εξάρχεια, που ήταν σίγουρα σοβαρά αλλά ταυτόχρονα έδειξαν ανικανότητα των αρχών να διαχειριστούν καταστάσεις ώστε να αποφύγουν τέτοιας κλίμακας ζημιές, έρχεται η κυβέρνηση να «επιδείξει πυγμή».

Με τον αρμόδιο υπουργό να αποφασίζει (και να διατάσσει..) ότι στα Εξάρχεια απαγορεύονται οι συναυλίες και άλλες μαζικές εκδηλώσεις. Αφήνω στην άκρη ότι προφανώς άλλα είναι τα προβλήματα της γειτονιάς και κυρίως θέλω να σταθώ στη σκοπιμότητα του να αντιμετωπιστεί μια ολόκληρη συνοικία της Αθήνας ως «ζώνη ειδικής μεταχείρισης». Γιατί μπορώ να καταλάβω να συμβαίνει αυτό σε μια περιοχή που αντιμετωπίζει μια έκτακτη ανάγκη. Όμως, εδώ η σκοπιμότητα είναι διαφορετική: πρέπει να φτιαχτεί ξανά το φάντασμα της «ανομίας» και να βγει από τη ναφθαλίνη το «άβατο», άλλωστε αυτά ταιριάζουν με την εμμονή ότι έρχονται οι «αντισυστημικοί» να υπονομεύσουν την «κανονικότητα». Με μοναδικό σκοπό να προσφερθεί στην κοινή γνώμη η ψευδαίσθηση ότι «λύνεται ένα πρόβλημα».

Μάλιστα, είναι πολύ πιθανό στην εφαρμογή της απαγόρευσης να προκύπτουν και τα απαραίτητα «γεγονότα» που η κυβέρνηση θα χρησιμοποιεί ως πρόσχημα για ακόμη πιο αυστηρή εφαρμογή, έτσι ώστε να ανακυκλώνει και το «πρόβλημα» και τη «λύση» του.

Βεβαίως όλα αυτά έχουν μία προϋπόθεση: και αυτή είναι όντως η κοινωνία να θέλει να αποδεχτεί το όλον «αφήγημα» και όντως να χειροκροτήσει την εκ νέου «επιβολή της νομιμότητας».

Μόνο που φοβάμαι ότι αυτό δεν ισχύει και η κυβέρνηση σύντομα θα βρεθεί σαν τον ταχυδακτυλουργό που οι πιτσιρικάδες έχουν καταλάβει το «κόλπο» του και δεν αντιδρούν με θαυμασμό πια σε ό,τι κάνει.

Άλλωστε, η πολιτική δεν είναι  η τέχνη του να βγάζεις λαγούς από το καπέλο σου, ακόμη και αν είναι αρκετοί οι πολιτικοί που το πιστεύουν…

Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

in.gr