Ισραήλ: Τι είναι οι βόμβες «bunker buster» με τις οποίες σκοτώθηκε ο Νασράλα στη Βηρυτό

Έναν νέο τύπο βόμβας φέρεται να χρησιμοποίησε το Ισραήλ στον δίχως προηγούμενο βομβαρδισμό της Βηρυτού που προκάλεσε τον θάνατο του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα. Πρόκειται για τις διατρητικές βόμβες «bunker buster» (καταστροφέας καταφυγίων), οι οποίες είναι ειδικά σχεδιασμένες για να καταστρέφουν υπόγειες κατασκευές.

Η Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία έριξε περίπου 85 τέτοιες βόμβες, βάρους 2,3 τόνων έκαστη, στο ίδιο σημείο, «ρευστοποιώντας» (ήταν η χαρακτηριστική λέξη που χρησιμοποίησαν οι IDF στην ανακοίνωσή τους) όχι μόνο τον Νασράλα, αλλά οτιδήποτε υπήρχε σε ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο σε βάθος 30 μέτρων. Από τους βομβαρδισμούς κατέρρευσαν 6 κτίρια τα οποία, κυριολεκτικά, εξαφανίστηκαν, ενώ από την επίθεση κουνήθηκε ολόκληρη η Βηρυτός σαν να συνέβαινε σεισμός!

Στο μεταξύ, τη χρήση των συγκεκριμένων βομβών επιβεβαίωσε – έμμεσα – το Ισραήλ, σε βίντεο που ανέβασαν οι IDF και στο οποίο παρουσιάζονται τα F-15 που απογειώθηκαν την Παρασκευή από τη βάση «Χατζερίμ» με κατεύθυνση το αρχηγείο του Νασράλα.

Για τη χρήση του συγκεκριμένου τύπου βόμβας κατηγόρησε το Ισραήλ ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραξί, στη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Μέση Ανατολή, λέγοντας ότι «το ισραηλινό καθεστώς χρησιμοποίησε πολλά εκρηκτικά 5.000 λιβρών (2.300 κιλών) που του είχαν δωρίσει οι Ηνωμένες Πολιτείες για να πλήξει κατοικημένες περιοχές στη Βηρυτό». Η καταγγελία αυτή ανοίγει συζήτηση σχετικά με τη χρήση του συγκεκριμένου πυρομαχικού, καθώς παρότι δεν απαγορεύονται ειδικά από το Διεθνές Δίκαιο, συζητάται αν είναι σύμφωνη με τις Συμβάσεις της Γενεύης.

Τι είναι οι bunker busters

Οι βόμβες bunker buster (GBU) είναι εξειδικευμένα όπλα ακριβείας που αναπτύχθηκαν από τον αμερικανικό στρατό το 1991, κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου, για να διεισδύουν και να καταστρέφουν βαριά οχυρωμένες ή βαθιά θαμμένες κατασκευές που τα συμβατικά πυρομαχικά δεν μπορούν να καταστρέψουν.

Υπάρχουν δύο τύποι τέτοιας βόμβας: η GBU-28, η οποία ζυγίζει περίπου 2.300 κιλά και είναι εξοπλισμένη με σύστημα καθοδήγησης λέιζερ, επιτρέποντας πλήγματα ακριβείας σε στόχους και η νεότερη GBU-37, η οποία καθοδηγείται με GPS, καθιστώντας την αποτελεσματική σε κακές καιρικές συνθήκες και εξασφαλίζοντας ακρίβεια στην προσβολή βαθιά θαμμένων στόχων. Και στις δύο περιπτώσεις, το περίβλημα της βόμβας κατασκευάζεται από πλεονάζουσες κάννες πυροβολικού, δίνοντάς της την ικανότητα να διαπερνά το σκυρόδεμα ή το χώμα πριν εκραγεί. Οι βόμβες bunker busters διαθέτουν πυροκροτητή αργής λειτουργίας, ο οποίος επιτρέπει στη βόμβα να εκραγεί μόνο αφού διαπεράσει το στόχο της. Αυτό εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή ζημιά σε υπόγειες εγκαταστάσεις, όπως κέντρα διοίκησης ή αποθήκες αποθήκευσης όπλων.

Ο αμερικανικός στρατός χρησιμοποιεί τη GBU-57, επίσης γνωστή ως Massive Ordinance Penetrator (MOP), που είναι η μεγαλύτερη βόμβα διάρρηξης καταφυγίων στο αμερικανικό οπλοστάσιο, με βάρος 30.000 κιλών. Σχεδιασμένη να διαπερνά έως και 60 μέτρα οπλισμένου σκυροδέματος ή χώματος πριν εκραγεί, η MOP έχει κατασκευαστεί ειδικά για να στοχεύει βαθιά θαμμένες, ιδιαίτερα οχυρωμένες εγκαταστάσεις.

Στην περίπτωση των βομβαρδισμών της Βηρυτού, οι 85 βόμβες, βάρους 5.000 λιβρών (2.300 κιλά) η κάθε μία, εξερράγησαν σε βάθος 30 μέτρων, προκαλώντας μια καταστροφή δίχως προηγούμενο. Οι απεσταλμένοι των διεθνών ΜΜΕ στον Λίβανο -ακόμα και οι εμπειρότεροι πολεμικοί ανταποκριτές, περιγράφουν εικόνες που δεν έχουν δει ξανά στη ζωή τους, με τον βομβαρδισμό να προκαλεί χάος στη Βηρυτό και να εξαϋλώνει τα πάντα σε ένα οικοδομικό τετράγωνο, ανοίγοντας έναν βαθύ κρατήρα και προκαλώντας τον θάνατο του Νασράλα και τουλάχιστον 6 ακόμα, καθώς και 91 τραυματισμούς.

«Βράζει» η Μέση Ανατολή

Και ενώ όλα τα μάτια είναι στραμμένα στη Βηρυτό, το Ισραήλ συνεχίζει να σφυροκοπά τη Γάζα, όπου από τους χθεσινούς βομβαρδισμούς σκοτώθηκαν 20 άτομα και να ανταλλάζει απειλές με το Ιράν που υπόσχεται εκδίκηση για τον θάνατο του Νασράλα. Ο θάνατος του ηγέτη της Χεζμπολάχ, προκάλεσε ογκώδεις διαδηλώσεις στην Πράσινη Ζώνη (ο τομέας που αποτελεί την έδρα της ιρακινής κυβέρνησης) στη Βαγδάτη, καθώς θεωρείτο πρόσωπο- κλειδί στην απελευθέρωση του Ιράκ από το Ισλαμικό Κράτος, αλλά και κύματα πανηγυρισμών στο Ισραήλ.

«Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ημέρας, οι IDF έπληξαν εκατοντάδες τρομοκρατικούς στόχους της Χεζμπολάχ σε ολόκληρο τον Λίβανο», ανέφερε η ανακοίνωση των IDF, προσθέτοντας ότι συνεχίζουν να «επιχειρούν για να υποβαθμίσουν και να διαλύσουν τις δυνατότητες της Χεζμπολάχ».

Πάντως, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, είπε ότι «η Χαμάς πρέπει να φύγει», καθώς δεσμεύτηκε να πολεμήσει μέχρι την «ολοκληρωτική νίκη», ενώ ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ενέκρινε το κοινό σχέδιο ΗΠΑ-Γαλλίας για εκεχειρία 21 ημερών στο Λίβανο. Η υπηρεσία του ΟΗΕ για τα παιδιά αναφέρει ότι οι ισραηλινές αεροπορικές επιθέσεις κατά του Λιβάνου τις τελευταίες ημέρες έχουν ήδη σκοτώσει περισσότερα παιδιά την ημέρα από ό,τι ο πόλεμος του 2006, ο οποίος διήρκεσε 33 ημέρες και σκότωσε περίπου 1.200 ανθρώπους.

Αν και η εκτέλεση του Νασράλα αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα σημείο – τομή στην ιστορία της Μέσης Ανατολής, φέρνοντας τον γενικευμένο πόλεμο ένα βήμα πιο κοντά, αποτελεί ένα σημαντικό ερώτημα το κατά πόσο υποβαθμίζει επιχειρησιακά τη Χεζμπολάχ. Άλλωστε, το Ισραήλ έχει εμπειρία σε τέτοια χτυπήματα τα οποία δεν παρέλυαν πάντα τέτοιες οργανώσεις. Το 2008, το Ισραήλ είχε σκότωσε τον στρατιωτικό ηγέτη της Χεζμπολάχ, Ιμάντ Μουγκινέι στη Δαμασκό, αλλά η Χεζμπολάχ βγήκε ενισχυμένη από αυτό.

Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το Ισραήλ είχε σκοτώσει έναν εκ των ιδρυτών της Χαμάς, τον σεΐχη Αχμέντ Γιασίν, σε αεροπορική επιδρομή. Ωστόσο, η οργάνωση δεν κατέρρευσε και σχεδόν δύο δεκαετίες αργότερα εξακολουθούσε να πραγματοποιεί επιθέσεις όπως της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ, σκοτώνοντας περίπου 1.200 Ισραηλινούς σε μία μόνο ημέρα.

Οι ΗΠΑ έχουν τη δική τους ιστορία δολοφονώντας ηγέτες τρομοκρατικών οργανώσεων με την ελπίδα ότι αυτό θα παραλύσει τους εχθρούς τους. Μετά από τον Οσάμα μπιν Λάντεν, ο Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι, ο ηγέτης της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, σκοτώθηκε σε μια αμερικανική βομβιστική επιδρομή το 2006, θεωρήθηκε ως “ακρωτηριασμός” της οργάνωσης, η οποία όμως οκτώ χρόνια αργότερα, επανήλθε αναδιοργανωμένη. Η Αλ Κάιντα στο Ιράκ μετατράπηκε τελικά στον ISIS, ο οποίος κατέλαβε έδαφος στο μέγεθος της Πορτογαλίας και διοικούσε πληθυσμό περίπου οκτώ εκατομμυρίων ανθρώπων στο Ιράκ και τη Συρία.

Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, το ερώτημα είναι η πορεία που θα πάρει ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Η Χαμάς, σε ανακοίνωσή της, ανέφερε ότι οι ισραηλινές επιθέσεις στο Λίβανο απαιτούν την παρέμβαση του αραβικού κόσμου και κάλεσε τα «αραβικά και ισλαμικά έθνη» να δράσουν και να «απορρίψουν αυτή τη βάναυση επίθεση». Το Ιράν απειλεί με αντίποινα το Ισραήλ για τη δολοφονία του Νασράλα, με τις ΗΠΑ (ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν δήλωσε χθες ότι η Ουάσινγκτον δεν είχε ενημέρωση σχετικά με τον βομβαρδισμό της Βηρυτού) να απαντούν ότι έχουν τη δύναμη να αποτρέψουν γενικευμένο πόλεμο στην περιοχή.

Οι πληροφορίες περί περαιτέρω κλιμάκωσης με εισβολή χερσαίων δυνάμεων στον Λίβανο επιμένουν, καθώς οι διπλωματικές αποστολές στη χώρα καλούν απεγνωσμένα τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν άμεσα τη χώρα και καραβάνια προσφύγων κινούνται προς τη -σχετική- ασφάλεια των συνόρων Λιβάνου – Συρίας. Μόνο από τη Βηρυτό, οι αρχές του Λιβάνου αναφέρουν ότι τουλάχιστον 100.000 έχουν καταγραφεί ότι εγκατέλειψαν τη χώρα, ενώ περίπου 250.000 αναζητούν καταφύγια μέχρι και στην παραλία.

Αλλά ενώ ο κόσμος περιμένει την επόμενη κίνηση της Χεζμπολάχ και του Ιράν, αυτό που μάλλον έχει μεγαλύτερη σημασία, είναι τα επόμενα βήματα του Ισραήλ. Ο Νετανιάχου έχει να λάβει μια καθοριστική απόφαση: Θα θεωρήσει ότι η δεκαπενθήμερη επίθεση έχει φέρει τα αποτελέσματα που ζητούσε ή θα επιλέξει έναν συνεχιζόμενο πόλεμο;

Η Ουάσινγκτον βλέπει ότι η πιθανότητα χερσαίας εισβολής από το Ισραήλ στον Λίβανο είναι πιθανή, καθώς συγκεντρώνονται στρατεύματα των IDF στα βόρεια σύνορα της χώρας, όμως θεωρεί ότι ακόμα δεν έχει αποφασιστεί και ότι εάν γίνει, θα είναι «περιορισμένη».